Ο όρος και μόνο “ανώτατο όριο χρέους” ακούγεται αυστηρός και περιοριστικός, σαν να πρόκειται για ένα φρένο στις κρατικές δαπάνες. Στην πραγματικότητα, το όριο του ομοσπονδιακού χρέους των ΗΠΑ επινοήθηκε για πρώτη φορά πριν από περισσότερο από έναν αιώνα για να διευκολύνει και όχι να δυσκολέψει την κυβέρνηση να δανείζεται χρήματα. Όμως εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε ένα εκρηκτικό πολιτικό εργαλείο που έχει την δύναμη να αναστατώσει σοβαρα τις χρηματοπιστωτικές αγορές,.
Την Παρασκευή, η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανή «χρεοκοπία» την επόμενη Πέμπτη καθώς η χώρα θα φτάσει το νόμιμο όριο χρέους δηλώνοντας ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα αρχίσει «να λαμβάνει ορισμένα έκτακτα μέτρα για να αποτρέψει τις Ηνωμένες Πολιτείες από το να αθετήσουν τις υποχρεώσεις τους».
Το Υπουργείο Οικονομικών «δεν είναι επί του παρόντος σε θέση» να εκτιμήσει για πόσο καιρό αυτές οι έκτακτες ενέργειες θα επιτρέψουν στις ΗΠΑ να συνεχίζουν να πληρώνουν τις κρατικές υποχρεώσεις, έγραψε η Γέλεν σε επιστολή προς τον νέο πρόεδρο του Κογκρέσου Κέβιν Μακάρθι.
“Η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων της κυβέρνησης θα προκαλούσε ανεπανόρθωτη ζημιά στην αμερικανική οικονομία, στα εισοδήματα όλων των Αμερικανών και στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα” τόνισε η Γέλεν σε δραματικό ύφος.
Το Κογκρέσο τον Δεκέμβριο του 2021 αύξησε το ομοσπονδιακό όριο χρέους σε περίπου 31,4 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Το όριο είναι το συνολικό χρηματικό ποσό που επιτρέπεται νόμιμα να δανειστεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ για να πληρώσει για τις υπάρχουσες υποχρεώσεις της. Αυτές περιλαμβάνουν «Παροχές κοινωνικής ασφάλισης και ιατρικής περίθαλψης, στρατιωτικούς μισθούς, τόκους για το εθνικό χρέος, επιστροφές φόρων και άλλες πληρωμές», σημείωσε η Yellen.
Αναστολή πληρωμών
Τα λεγόμενα έκτακτα μέτρα που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας υπουργός Οικονομικών απελευθερώνουν τη δανειοληπτική ικανότητα της κυβέρνησης. και περιλαμβάνουν την παρακράτηση των τακτικά προγραμματισμένων εισφορών στο ταμείο συνταξιοδότησης ομοσπονδιακών υπαλλήλων και τη χρήση των χρημάτων αυτών για τη συνέχιση της πληρωμής των χρεών. Μόλις εξαντληθούν αυτά τα μέτρα, οι επιλογές γίνονται πιο δυσοίωνες, οδηγώντας ενδεχομένως σε μερική αναστολή της λειτουργίας της κυβέρνησης και καθυστερήσεις στις κρατικές πληρωμές, όπως οι επιταγές κοινωνικής ασφάλισης.
Η «ανατομία του «ορίου χρέους»
Το Bloomberg, αναλύει το θεμα του αμερικανικού ορίου χρέους με ερωτωαπαντήσεις:
1. Γιατί υπάρχει ανώτατο όριο χρέους;
Η δημιουργία του, το 1917, διευκόλυνε τη χρηματοδότηση του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ομαδοποιώντας τα ομόλογα σε διαφορετικές κατηγορίες, διευκολύνοντας το Κογκρέσο να εγκρίνει κάθε ομόλογο ξεχωριστά. Με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο να διαφαίνεται το 1939, το Κογκρέσο δημιούργησε το πρώτο συνολικό όριο χρέους και έδωσε στο Υπουργείο Οικονομικών μεγάλη ευχέρεια ως προς την έκδοση ομολόγων. Η αύξηση του ανώτατου ορίου επιτρέπει στην κυβέρνηση να δανείζεται για να καλύψει το κενό μεταξύ των δαπανών και των φόρων που έχουν ήδη εγκριθεί από το Κογκρέσο.
2. Πότε έγινε πολιτικό ζήτημα;
Το όριο αυξανόταν συστηματικά χωρίς απρόοπτα μέχρι το 1953. Εκείνη τη χρονιά, η έγκριση αναβλήθηκε στη Γερουσία σε μια προσπάθεια να συγκρατηθεί ο πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ, ο οποίος είχε ζητήσει αύξηση για να καταστεί δυνατή η κατασκευή του εθνικού συστήματος αυτοκινητοδρόμων. Από τότε το όριο αυξήθηκε δεκάδες φορές, συνήθως χωρίς αντιδράσεις. Αλλά το τελευταίο τέταρτο του αιώνα το ανώτατο όριο χρέους εξελίσσεται όλο και περισσότερο σε κομματικό όπλο.
3. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες συγκρούσεις;
Η αύξηση του ανώτατου ορίου του χρέους ήταν μεταξύ των διαμαχών που προκάλεσαν δύο αναστολές λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στα τέλη του 1995 και στις αρχές του 1996. Μια άλλη αντιπαράθεση έλαβε χώρα το 2011, αναστατώνοντας τις χρηματοπιστωτικές αγορές και ωθώντας τον οίκο Standard & Poor’s να εκδώσει την πρώτη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της αμερικανικής κυβέρνησης. Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών έπεσε κατακόρυφα, όπως και οι δημοσκοπήσεις για τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο και τον τότε πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος συμφώνησε σε περικοπές δαπανών ύψους άνω των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για μια δεκαετία προκειμένου να τερματιστεί η κρίση. Μια δεύτερη αντιπαράθεση για το όριο του χρέους μεταξύ του Ομπάμα και των Ρεπουμπλικάνων σημειώθηκε το 2013 στο πλαίσιο μιας καταδικασμένης προσπάθειας των Ρεπουμπλικάνων να ακυρώσουν τον νόμο Obamacare, για πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη όλων των Αμερικανών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αναστολή του ανώτατου ορίου για πρώτη φορά.
5. Ποιος θέλει να αυξήσει το ανώτατο όριο του χρέους;
Οι ηγέτες και των δύο μεγάλων πολιτικών κομμάτων αναγνωρίζουν ότι το όριο του χρέους πρέπει να αυξηθεί, επειδή το χάσμα μεταξύ των κρατικών δαπανών και των εσόδων είναι μεγάλο. Αλλά πολλοί Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι ανέλαβαν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων στις 3 Ιανουαρίου, θέλουν να συνδυάσουν την αύξηση του ορίου χρέους με περικοπές δαπανών, συμπεριλαμβανομένων ενδεχομένως περικοπών στην κοινωνική ασφάλιση, το Medicare και το Medicaid. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και οι περισσότεροι άλλοι Δημοκρατικοί έχουν ορκιστεί να αντιταχθούν σε αυτή την ιδέα. Και τα δύο κόμματα συμφώνησαν σε αυξήσεις του ορίου χρέους υπό τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ χωρίς φασαρίες. Αλλά οι Ρεπουμπλικάνοι αποδίδουν την ευθύνη για τον υψηλό πληθωρισμό στις δαπάνες κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ετών της θητείας του Μπάιντεν και ορισμένοι, συμπεριλαμβανομένου του νέου προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κέβιν ΜακΚάρθι, βλέπουν το όριο χρέους ως βασικό σημείο επηρεασμού.
6. Πρέπει να υπάρξει ανώτατο όριο χρέους;
Ορισμένοι εμπειρογνώμονες και σχολιαστές του προϋπολογισμού θέλουν να καταργήσουν το ανώτατο όριο χρέους, υποστηρίζοντας ότι οι περιοδικές μάχες στο Κογκρέσο για αυτό αυξάνουν την οικονομική αβεβαιότητα. Οι υποστηρικτές του ορίου λένε ότι η χρησιμοποίησή του για τη διαπραγμάτευση περικοπών δαπανών εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον σε μια εποχή ιστορικά υψηλών επιπέδων χρέους. Η κυβέρνηση Ομπάμα εξέτασε αλλά απέρριψε αδόκιμους τρόπους για την παράκαμψη του ορίου χρέους, συμπεριλαμβανομένης της κοπής νομισμάτων από λευκοχρυσο και της τοποθέτησής τους στο Ομοσπονδιακό Αποθεματικό ή της κήρυξης του ορίου χρέους ως παραβίαση της απαγόρευσης της 14ης τροπολογίας για την αμφισβήτηση του ομοσπονδιακού χρέους.
naftemporiki.gr
