Ελλάδα και Τουρκία έφθασαν στα πρόθυρα σύρραξης το καλοκαίρι του 2020 και χρειάσθηκε να «ενεργοποιηθούμε έντονα για να βοηθήσουμε ώστε να αποτρέψουμε να ξεφύγουν τα πράγματα εκτός ελέγχου», τονίζει στην Καθημερινή ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, σημειώνοντας ότι το σκηνικό ήταν πιο δραματικό απ’ ό,τι προβλήθηκε στα ΜΜΕ.
Όπως αναφέρει ο κ. Πάιατ, «ακούσατε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ότι θεωρούσαμε πως επρόκειτο για μια πολύ σοβαρή κρίση και ενεργοποιηθήκαμε έντονα για να βοηθήσουμε να μην ξεφύγουν τα πράγματα εκτός ελέγχου. Οι συνθήκες σήμερα είναι πολύ βελτιωμένες, παρά τις συνεχιζόμενες απαράδεκτες δραστηριότητες, τις υπερπτήσεις, τις ρητορικές υπερβολές, τις ανόητες δηλώσεις περί αμφισβήτησης της κυριαρχίας των νησιών, η οποία από αμερικανικής πλευράς είναι αδιαμφισβήτητη».
«Το στρατηγικό τοπίο γύρω από το Αιγαίο, τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μικρά Ασία έχει αλλάξει δραματικά από τις 24 Φεβρουαρίου, και νομίζω ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία καθιστούν πιο σημαντική για τις ΗΠΑ την πρόθεσή τους να κάνουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν ότι η Τουρκία θα συμπεριφέρεται ως καλός σύμμαχος του ΝΑΤΟ απέναντι σε όλους τους γείτονές της. Δεν είναι η στιγμή για περισπασμούς, είτε δημιουργούνται από την πολιτική, είτε από τη ρητορική, είτε από στρατιωτικούς ελιγμούς», πρόσθέτει.
Σε ό,τι αφορά τις εγγυήσεις ασφαλείας, ο απερχόμενος πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα επισημαίνει πως «υπάρχει το άρθρο 5. Ακούσατε από τον πρόεδρο Μπάιντεν μια απολύτως ξεκάθαρη δέσμευση σε αυτό και την προθυμία να διατεθούν αμερικανικές δυνάμεις, εξοπλισμός και κονδύλια για να ενισχύσουν και να υπερασπιστούν αυτή την εγγύηση».
Σε ερώτηση για το αν μπορεί να εφαρμοστεί «ακόμα και αν η απειλή προέρχεται από το εσωτερικό της Συμμαχίας», ο κ. Πάιατ σημειώνει ότι «το άρθρο 5 είναι το βασικό θεμέλιο όλων όσων κάνουμε σε ό,τι αφορά τη σχέση ασφαλείας μας με την Ελλάδα και το ΝΑΤΟ».
Ενόψει της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον και της συνάντησης με τον Τζο Μπάιντεν ο κ. Πάιατ ανέφερε ότι γνωρίζει πόσο σημαντική ήταν αυτή η πρόσκληση για τον ίδιο προσωπικά τον αμερικανο πρόεδρο, καθώς και για το σύνολο της αμερικανικής κυβέρνησης που εκτιμά βαθιά την σχέση της με την Ελλάδα.
Πρόσθεσε ότι θα συζητήσουν μεταξύ άλλων τις συνεχιζόμενες προσπάθειες με τους συμμάχους και τους εταίρους για την υποστήριξη του ουκρανικού λάου και την επιβολή οικονομικών κυρώσεων στην Ρωσία για την απρόκλητη εισβολή της, την ενεργειακή ασφάλεια και τη συνεργασία με την Ελλάδα σε ότι αφορά το φυσικό αέριο.
