Σε καθεστώς ανωτέρας βίας που θέτει επιτακτικά το ζήτημα της μη ολοκλήρωσης των υφιστάμενων Δημοσίων Έργων λόγω των εκρηκτικών αυξήσεων των τιμών των υλικών αναφέρεται πλέον η Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΔΜΕΔΕ).
Σε επιστολή της προς τους υπουργούς Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνι Γεωργιάδη, και Υποδομών και Μεταφορών, Κώστα Καραμανλή, επισημαίνουν ότι «η εισβολή στην Ουκρανία επιδείνωσε την ήδη δύσκολη κατάσταση, που είχαν δημιουργήσει οι αυξήσεις στο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών και πλέον παρατηρείται και έλλειψη απαραίτητων υλικών για την εκτέλεση των έργων. Οι μεταβολές στις τιμές των υλικών καθιστούν άκρως προβληματική έως αδύνατη τη συνέχιση των εκτελούμενων έργων, επιφέρουν αδυναμία κατάρτισης συμβάσεων για υποβληθείσες προσφορές, καθώς και αποφυγή υποβολής ανταγωνιστικών προσφορών στους επικείμενους διαγωνισμούς έργων, ενώ είναι σαφές ότι η πρόσφατη προσπάθεια με τον μηχανισμό αναθεώρησης τιμών δεν είναι ρεαλιστική, διότι δεν καλύπτει παρά στο ελάχιστο τις τεράστιες αυξήσεις των πρώτων υλών και υλικών».
Βάσει στοιχείων που έχει προσκομίσει στα συναρμόδια υπουργεία στις 8 Μαρτίου η ΠΕΔΜΕΔΕ:
Η αύξηση των καυσίμων είναι της τάξης του 50%. Αυτό οδηγεί μεσοσταθμικά στην αύξηση του κόστους των μεταφορικών κατά περίπου 30%.
Για τον σιδηρό οπλισμό η αύξηση που προκύπτει είναι της τάξης του 37,3% και αναμένονται περαιτέρω αυξήσεις λόγω έλλειψης πρώτης ύλης.
Για τα στηθαία ασφαλείας η αύξηση είναι της τάξης του 30% και αναμένονται περαιτέρω αυξήσεις λόγω έλλειψης πρώτης ύλης.
Η εργασία τοποθέτησης τόσο για τις πινακίδες, όσο και για τους στύλους είναι το 10% του συνολικού κόστους. Μεσοσταθμικά με την εργασία τοποθέτησης προκύπτει αύξηση για τις πινακίδες 13% και για τους στύλους 70%.
Για την παραγωγή του ασφαλτομίγματος η αύξηση που προκύπτει είναι της τάξης του 73%. Κατ’ επέκταση, στις εργασίες ασφαλτόστρωσης όπου το 90% του κόστους κατασκευής αντιπροσωπεύει το κόστος ασφαλτομίγματος και τα λοιπά το κόστος μηχανημάτων, η τελική μεσοσταθμική αύξηση είναι περί το 67%. Στο σκυρόδεμα η συνολική προσαύξηση είναι 26% και στις εκσκαφές μεσοσταθμικά 32%.
Σύμφωνα με την ΠΕΔΜΕΔΕ, «τα έργα υποδομής που πρόκειται να υλοποιηθούν στο άμεσο μέλλον είναι πολυάριθμα και οι προϋπολογισμοί τους μεγάλοι, γεγονός που σημαίνει ότι η μη οριστική επίλυση του προβλήματος με δεδομένα που ανταποκρίνονται στις τιμές της αγοράς, εγκυμονεί κινδύνους απώλειας κονδυλίων και διακοπής υλοποίησης των έργων με ολέθριες συνέπειες για την Εθνική Οικονομία».
Για να ομαλοποιηθεί η εξέλιξη των δημοσίων συμβάσεων σε ανάθεση και εκτέλεση, η Ένωση προτείνει έξι παρεμβάσεις:
1. Άμεση επαναφορά του θεσμού της αναθεώρησης σε πλήρη μορφή.
2. Έκδοση συντελεστών αναθεώρησης που ανταποκρίνονται στις πραγματικές αυξήσεις του κόστους κατασκευής των Δημοσίων Έργων, καθώς και συμπληρωματική έκδοση συντελεστών που αφορούν σε εργασίες που δεν είχαν συμπεριληφθεί στην πρόσφατα εκδοθείσα Υπουργική απόφαση (ΦΕΚ 5983Β/2021).
3. Η άσφαλτος να εμπεριέχεται στους προϋπολογισμούς μελετών Δημοσίων Έργων, ως ξεχωριστό κονδύλι και η αξία της να υπολογίζεται απολογιστικά, όπως είχε συμβεί και στο παρελθόν σε αντίστοιχη περίοδο πετρελαϊκής κρίσης με την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ 1283 Β/2014).
4. Άμεση ενεργοποίηση της Επιτροπής Διαπιστώσεως Τιμών Δημοσίων Έργων.
5. Νομοθετική παρέμβαση για παράταση για συγκεκριμένο διάστημα όλων των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης των συμβάσεων, δυνατότητα αναστολής, εκ μέρους του Αναδόχου, εκτελούμενων εργασιών για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, δυνατότητα αναστολής υπογραφής νέων συμβάσεων για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και δυνατότητα διάλυσης των υφιστάμενων συμβάσεων στην περίπτωση που οι προϋπολογισμοί των έργων αυξηθούν, άνω του ποσοστού του 18%.
6. Να αναζητηθεί τρόπος αναπροσαρμογής του εργολαβικού ανταλλάγματος λόγω απρόοπτης μεταβολής συνθηκών, όπως ορίζει ο Αστικός Κώδικας (άρθρο 388).
Στην ίδια λογική ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών), Γεώργιος Βλάχος, ζήτησε από τα συναρμόδια υπουργεία τη χορήγηση αυτοδίκαιης παράτασης τεσσάρων έως έξι μηνών μετά από αίτηση των εργοληπτικών επιχειρήσεων και τη θεσμοθέτηση σύγχρονου και σοβαρού συστήματος αναθεώρησης των τιμών εντός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
