Του Γιώργου Φωκιανού
Καθώς το ρωσικό φυσικό αέριο άρχισε να ρέει ξανά μέσω του Nord Stream 1, οι φόβοι ότι η Μόσχα θα έκλεινε οριστικά τις στρόφιγγες κατευνάστηκαν, όμως επ’ ουδενί δεν απομακρύνθηκαν οι ανησυχίες ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν κρατά την Ευρώπη «όμηρο» των διαθέσεών του. Οπως διαφαίνεται η επαναλειτουργία του αγωγού οδηγεί μακριά – τουλάχιστον προς το παρόν – αυτό που είχε περιγραφεί ως «εφιαλτικό σενάριο» για τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, με αντίκτυπο σε ολόκληρη την ήπειρο.
Βέβαια, αυτό το «μαρτύριο της σταγόνας», γεννά ερωτήματα για το αν θα μπορέσουν τα κράτη-μέλη της ΕΕ να ξεπεράσουν αυτή την κατάσταση συνεχούς αβεβαιότητας. Σύμφωνα με αναλυτές η επαναλειτουργία του Nord Stream 1 στο 30-40% περίπου της χωρητικότητάς του δεν είναι αρκετή για να αποτρέψει μια ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη τους προσεχείς μήνες.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπόνησε ένα Plan B για την ενεργειακή ασφάλεια, το οποίο περιλάμβανε υποχρεωτική μείωση της κατανάλωσης αερίου μέσα από την κήρυξη συναγερμού εφόσον χρειαστεί, δημιουργώντας έντονες αντιδράσεις.
Στον απόηχο της πρότασης για μείωση 15% στην κατανάλωση φυσικού αερίου, οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου αρχικά (Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία) έκαναν λόγο για ένα «δυσανάλογο» και «αναποτελεσματικό» μέτρο, το οποίο θα προκαλούσε μεγάλα προβλήματα.
Μάλιστα, η Αθήνα δια μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου διαμήνυσε ότι δεν συμφωνεί με την πρόταση της Κομισιόν και επικαλέστηκε τις προτάσεις που έχει κάνει εδώ και μήνες ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για την ανακούφιση από τις άνευ προηγουμένου ενεργειακές ανατιμήσεις. «Θα επιμείνουμε στις προτάσεις αυτές, πιστεύοντας ότι η κατεύθυνση αυτών μπορεί να δώσει ουσιαστικές λύσεις στα ευρωπαϊκά κράτη και στους καταναλωτές» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το Συμβούλιο Υπουργών
Ολα θα κριθούν στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 26 Ιουλίου, με τον κ. Σκρέκα να προαναγγέλλει την παρουσίαση του ελληνικού μηχανισμού συγκράτησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και της αποσύνδεσής της από το φυσικό αέριο. «Ολα αυτά θα τα συζητήσουμε και εκεί θα αποφασίσουμε ποια θα είναι τα επόμενα βήματα» πρόσθεσε.
Την ίδια ώρα, περιπλέκοντας τις προσπάθειες να παρουσιαστεί ένα ενιαίο μέτωπο κατά της Ρωσίας, η Βουδαπέστη φάνηκε να ενεργεί μονομερώς όταν ο ούγγρος υπουργός Εξωτερικών, Πέτερ Σζιγιάρτο, ταξίδεψε στη Μόσχα για να συζητήσει την αγορά μεγαλύτερης ποσότητας αερίου.
Στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες επισημαίνουν ξεκάθαρα ότι η Ρωσία σκόπιμα μειώνει τις ροές για να εκδικηθεί τις δυτικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν ως απάντηση στην εισβολή στην Ουκρανία. Στο «απέναντι στρατόπεδο» ρώσοι αξιωματούχοι επαίρονται που η Μόσχα έχει ουσιαστικά δεσμεύσει την Ευρώπη, συμβάλλοντας στην κοινωνική αναταραχή και τις πολιτικές διαμάχες.
Μπορεί το μέλλον να είναι άδηλο και ορισμένοι αναλυτές να εμφανίζονται δύσπιστοι στο ενδεχόμενο ο Πούτιν να «πατήσει το κουμπί» και να διακόψει το φυσικό αέριο, διότι – όπως επισημαίνουν – «η Ρωσία χρειάζεται τα χρήματα». Από την άλλη πλευρά, η ενεργειακή «ομηρία» της Ευρώπης είναι γεγονός και απαιτούνται αποτελεσματικά μέτρα για να βγει ο χειμώνας.