Εντείνει τον πόλεμο νεύρων στην Ευρώπη ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Η Gazprom έκλεισε πλήρως τις στρόφιγγες του Nord Stream 1 για όλη τη Γερμανία και διέκοψε συμβόλαιο με γαλλική εταιρεία, προκαλώντας νέο γύρο ανησυχίας για την ενεργειακή επάρκεια το χειμώνα.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις βρίσκονται ήδη σε κατάσταση συναγερμού, αναζητώντας εναγωνίως μέτρα για να πέσουν οι τιμές και να μείνουν τα φώτα της Ευρώπης ανοιχτά. Αντιλαμβάνονται ότι μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά και δίνουν το σήμα για τεκτονικές αλλαγές που ήταν αδιανόητες μερικούς μήνες πριν.
Διαβάστε επίσης: Ο Πούτιν «στραγγαλίζει» την Ευρώπη – Μέχρι πότε θα διαρκέσουν τα αποθέματα φυσικού αερίου
«Δεν μπορούμε να στηριχτούμε σε συνεργασίες με αυταρχικά κράτη για την προμήθεια προϊόντων και ενέργειας που είναι κρίσιμα για την ασφάλεια των εθνών μας και των πολιτών μας» επεσήμανε η πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Σάννα Μαρίν.
Οι τιμές του φυσικού αερίου εμφανίζουν σήμερα τεράστιες διακυμάνσεις. Έφτασαν τα 280 ευρώ ανά μεγαβατώρα το πρωί της Τετάρτης, για να υποχωρήσουν στη συνέχεια έως και τα 232 ευρώ. Τέτοια ημέρα πέρυσι ήταν 28 ευρώ.
Τα σενάρια
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν γνωστοποίησε τη Δευτέρα την πρόθεση της ΕΕ για «επείγουσα παρέμβαση και διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», ενώ ο γερμανός υπουργός Οικονομικών ενημέρωσε με γραπτό μήνυμα τους ευρωπαίους ομολόγους του ότι το Βερολίνο πιθανόν να εξετάσει την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου στις 9 Σεπτεμβρίου, που θα πραγματοποιηθεί η έκτακτη σύνοδος των υπουργών Ενέργειας.
Σε ό,τι αφορά στο τελευταίο, έχουν διαμορφωθεί δύο βασικές ομάδες στο εσωτερικό της ΕΕ:
- Η μία που υποστήριξε την επιβολή δασμού στις ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου με στόχο να πλήξει τα έσοδα της Ρωσίας, η οποία όμως δεν προχώρησε διότι θα παραβίαζε τις συμβάσεις με την Gazprom χωρίς να είναι απαραίτητο ότι θα περιόριζε τις τιμές.
- Η δεύτερη, η οποία επανέρχεται προς συζήτηση, είναι η επιβολή πλαφόν στο TTF της Ολλανδίας. Κάποιες χώρες ανησυχούν για τις παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσει και θα πρέπει να πειστούν, ενώ κάποιες άλλες τάσσονται εκ προοιμίου κατά οποιασδήποτε παρέμβασης στην αγορά.
Διαβάστε επίσης: «Μας περιμένουν 5-10 φρικτοί χειμώνες» – SOS για την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη
Μεγαλύτερη αποδοχή, ωστόσο, φαίνεται να συναντά η πρόταση επιβολής πλαφόν στο φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή, κατά το μοντέλο που έχει εφαρμοστεί στις χώρες της Ιβηρικής Χερσονήσου.
Αυτή φαίνεται να είναι και η εισήγηση του Βερολίνου στη σύνοδο της 9ης Σεπτεμβρίου, παρότι αντιστάθηκε σθεναρά το προηγούμενο διάστημα. Αν και το ποσοστό συμμετοχής του φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή στη Γερμανία περιορίζεται στο 19%-20%, η υποχώρηση το καλοκαίρι της στάθμης των ποταμών και οι δυσκολίες στη μεταφορά φορτίων άνθρακα για τη λειτουργία των ανθρακικών μονάδων ανέβασε σημαντικά τη χρήση του φυσικού αερίου, που καθορίζει και την τιμή του συστήματος, εκτοξεύοντας στα ύψη τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά και σε ιστορικά επίπεδα (πάνω από τα 1.000 ευρώ/MWh) τα προθεσμιακά συμβόλαια.
Το βασικό ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί για την εφαρμογή πανευρωπαϊκά του ιβηρικού μοντέλου είναι, σύμφωνα με την «Καθημερινή», η χρηματοδότησή του. Η κάλυψη δηλαδή της διαφοράς της τιμής που θα τεθεί ως ταβάνι για το φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή και της τιμής εισαγωγής.
Κάποιοι περιγράφουν ως ιδανικό μοντέλο μια παρέμβαση ταυτόχρονα σε τρία επίπεδα: μείωση της κατανάλωσης, παρέμβαση στο TTF και αποσύνδεση της τιμής φυσικού αερίου με την τιμή του ρεύματος. Η Ελλάδα αναμένεται να επαναφέρει στη σύνοδο της 9ης Σεπτεμβρίου την πρότασή της για μείωση της βιομηχανικής κατανάλωσης φυσικού αερίου έναντι αποζημίωσης.
