Ο παγκόσμιος πληθωρισμός ήταν γενικά μετριασμένος όταν ξεκίνησε η πανδημία και η πτωτική τάση συνεχίστηκε και τους πρώτους μήνες της κρίσης. Αλλά οι αυξανόμενες τιμές από τα τέλη του 2020 έχουν ωθήσει τον πληθωρισμό σταθερά. Το μέσο παγκόσμιο κόστος ζωής έχει αυξηθεί περισσότερο τους 18 μήνες από την αρχή του 2021 από ό,τι κατά τη διάρκεια των προηγούμενων πέντε ετών μαζί.
Αυτό αναφέρει σε έκθεσή του, ο Φίλιπ Μπάρετ, οικονομολόγος στο Τμήμα Ερευνών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Το Διάγραμμα της Εβδομάδας
Ο κ. Μπάρετ υπογραμμίζει ότι όπως δείχνει το Διάγραμμα της Εβδομάδας, οι κύριοι μοχλοί αυτού του πληθωρισμού είναι η ενέργεια και τα τρόφιμα: «Πράγματι, από την αρχή του περασμένου έτους, οι μέσες εισφορές μόνο από τα τρόφιμα υπερβαίνουν το συνολικό μέσο ποσοστό πληθωρισμού κατά την περίοδο 2016-2020. Με άλλα λόγια, ο πληθωρισμός των τροφίμων από μόνος του έχει διαβρώσει το παγκόσμιο βιοτικό επίπεδο με τον ίδιο ρυθμό που έκανε ο πληθωρισμός όλης της κατανάλωσης την πενταετία αμέσως πριν από την πανδημία».
Το ενεργειακό κόστος
Μια παρόμοια ιστορία ισχύει για το ενεργειακό κόστος, το οποίο εμφανίζεται τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, μέσω του υψηλότερου κόστους μεταφοράς, επεσήμανε, προσθέτοντας ότι αυτό δεν σημαίνει ότι οι τιμές άλλων ειδών δεν αυξάνονται επίσης.
Για παράδειγμα, ο πληθωρισμός των υπηρεσιών έχει αυξηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη ζώνη του ευρώ. Και ο σχετικός αντίκτυπος των τροφίμων, της ενέργειας και άλλων ειδών στην αύξηση του πληθωρισμού ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των χωρών.
Επιβράδυνση
Ο αναλυτής του ΔΝΤ επισημαίνει ότι ο πληθωρισμός συνέχισε να αυξάνεται μέχρι τον Ιούλιο, αν και λίγο πιο αργά. Αν και οι συνθήκες διαφέρουν ανά χώρα, οι τελευταίες παρατηρήσεις δείχνουν μια ελαφρά αλλαγή στη σύνθεση του πληθωρισμού, με το μερίδιο των τροφίμων να αυξάνεται περαιτέρω ενώ οι κατηγορίες που σχετίζονται με την ενέργεια υποχώρησαν ελαφρά. Αυτό συνάδει με την πιθανότητα οι παγκόσμιες τιμές ενέργειας να μετακυλίονται στους καταναλωτές πιο γρήγορα από τις υψηλότερες τιμές χονδρικής των τροφίμων.
Προβλέψεις
Το τελευταίο World Economic Outlook του ΔΝΤ τον Ιούλιο προέβλεπε ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει το 6,6% φέτος στις προηγμένες οικονομίες και το 9,5% στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες—ανοδικές αναθεωρήσεις 0,9 και 0,8 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα από τρεις μήνες νωρίτερα.
Επισημαίνει επίσης, το επόμενο έτος, οι αυξήσεις των επιτοκίων είναι πιθανό να έχουν επιπτώσεις, με την παγκόσμια οικονομία να αναπτύσσεται μόλις κατά 2,9% και με τη σειρά της να επιβραδύνει τις αυξήσεις των τιμών παγκοσμίως.
Συμπίεση του βιοτικού επιπέδου
Καθώς οι αυξανόμενες τιμές συνεχίζουν να συμπιέζουν το βιοτικό επίπεδο παγκοσμίως, η εξομάλυνση του πληθωρισμού θα πρέπει να είναι η προτεραιότητα για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής . Η αυστηρότερη νομισματική πολιτική θα έχει αναπόφευκτα πραγματικό οικονομικό κόστος, αλλά αυτό θα επιδεινωθεί μόνο με την καθυστέρηση των διορθωτικών μέτρων.
Στοχευμένη δημοσιονομική πολιτική
Όπως δείχνει ένα πρόσφατο Διάγραμμα της Εβδομάδας , οι κεντρικές τράπεζες έχουν στραφεί δραματικά φέτος προς πιο αυστηρή πολιτική παγκοσμίως.
Η στοχευμένη δημοσιονομική στήριξη μπορεί να συμβάλει στην άμβλυνση του αντίκτυπου στους πιο ευάλωτους. Οι πολιτικές για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων επιπτώσεων στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων θα πρέπει να επικεντρώνονται σε αυτούς που επηρεάζονται περισσότερο χωρίς να στρεβλώνουν τις τιμές.
Και με τους κρατικούς προϋπολογισμούς να πιέχονται από την πανδημία, τέτοιες πολιτικές θα πρέπει να αντισταθμιστούν από αυξημένους φόρους ή χαμηλότερες κρατικές δαπάνες.
