Σε διψήφια νούμερα συνεχίζει να κυμαίνεται ο πληθωρισμός στην Ευρώπη, με τις τιμές στην ενέργεια να συντηρούν τις υψηλές πτήσεις στα αγαθά και τους καταναλωτές να χάνουν διαρκώς αγοραστική δύναμη. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που μεγάλη μερίδα αναλυτών αναφέρει πως η ύφεση είναι αναπόφευκτη, τουλάχιστον αν δεν γίνουν αμεσα κινήσεις για αποσυμπίεση.
Νωρίτερα, ο πληθωρισμός στην Ελλάδας διαμορφώθηκε στο 8,8% τον Νοέμβριο του 2022, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία της Eurostat. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος δείκτης είναι ο εναρμονισμένος (συγκρίσιμος για όλες τις χώρες της ευρωζώνης), ενώ ο «εθνικός» δείκτης της ΕΛΣΤΑΤ βρίσκεται στο 8,5% για τον ίδιο μήνα.
Χρειάζεται να αυξηθεί η ανεργία για να πέσει ο πληθωρισμός;
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, ο εναρμονισμένος δείκτης βρισκόταν στο 9,5% τον Οκτώβριο και 12,1% τον Σεπτέμβριο.
Η ευρωζώνη και οι άλλες χώρες
Στην Ευρωζώνη, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ο πληθωρισμός τον Νοέμβριο του 2022 διαμορφώθηκε στο 10,1%, ενώ στην ΕΕ ο ετήσιος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 11,1% από 11,5% τον Οκτώβριο.
Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε η Eurostat, οι χαμηλότερες ετήσιες μετρήσεις καταγράφηκαν σε Ισπανία (6,7%), Γαλλία (7,1%) και Μάλτα (7,2%) και οι υψηλότερες σε Ουγγαρία (23,1%), Λετονία (21,7%), Εσθονία και Λιθουανία (21,4%).
Σε σύγκριση με τον Οκτώβριο, ο ετήσιος πληθωρισμός υποχώρησε σε 16 χώρες, ενώ παρέμεινε σταθερός σε 3 και αυξήθηκε σε 8.
Τον Νοέμβριο, η μεγαλύτερη συμβολή στον πληθωρισμό της Ευρωζώνης προήλθε από την ενέργεια, τα τρόφιμα, αλκοόλ και καπνό, καθώς και τις υπηρεσίες και τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά.
Σύμφωνα με αναλυτές, μπορεί να βλέπουμε την πρώτη μείωση από τον Ιούνιο του 2021 και μία μικρή αχτίδα αισιοδοξίας για τον πληθωρισμό, ωστόσο, «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι παραμένει στο ιστορικό υψηλό 5% ο “δομικός πληθωρισμός”, που δεν περιλαμβάνει προϊόντα επιρρεπή σε συγκυριακές αυξήσεις, όπως η ενέργεια, τα τρόφιμα και τα ποτά».
Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν προειδοποιήσεις ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα διατηρηθούν στα επόμενα χρόνια και σε αυτό συντείνουν τόσο οι προσδοκίες των πολιτών, όσο και οι σημαντικές μισθολογικές αυξήσεις. «Μπορεί η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού να είναι μία ευχάριστη αποτύπωση της στιγμής», είχε τονίσει ο Αλεξάντερ Κρούγκερ, επικεφαλής οικονομολόγος της ιδιωτικής τράπεζας Hauck Aufhauser Lampe στη Φρανκφούρτη, ωστόσο αυτό που προκύπτει από διεθνείς οίκους είναι ότι δεν ξεπεράσαμε τη δύσκολη συγκυρία και μπορεί να χρειαστούν μήνες για να δούμε μία διαρκή και σταθερή υποχώρηση.
Οι φόβοι της ΕΚΤ
Στο μεταξύ, φόβοι ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υψηλότερα του επίσημου στόχου της στο 2% και το 2025 έχουν αρχίσει να αναδύονται στις τάξεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Με τα τωρινά δεδομένα η ΕΚΤ αναμένει ότι οι τιμές καταναλωτή (οι οποίες το Νοέμβριο έτρεξαν με ρυθμό 10% από 10,6% τον Οκτώβριο) καταναλωτή θα επιβραδυνθούν και κάπου μέσα στο 2024 θα υποχωρήσουν στον στόχο του 2%.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, «οι κίνδυνοι για τις προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης είναι καθοδικοί, ειδικά βραχυπρόθεσμα. Ο πόλεμος κατά της Ουκρανίας παραμένει ένας σημαντικός κίνδυνος για την οικονομία. Το κόστος της ενέργειας και των τροφίμων θα μπορούσε επίσης να παραμείνει σταθερά υψηλότερο από το αναμενόμενο. Θα μπορούσε να υπάρξει πρόσθετη επιβράδυνση στην ανάπτυξη στην Ευρωζώνη, εάν η παγκόσμια οικονομία υποχωρήσει πιο έντονα από ότι αναμένουμε».
Σύμφωνα με πηγές της ΕΚΤ, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο πληθωρισμός να παραμείνει υψηλότερα του 2% το 2024 και ελαφρώς υψηλότερα του επιπέδου αυτού και το 2025.
Αύξηση στις τιμές τροφίμων στις ΗΠΑ
Το πρόβλημα, σίγουρα, δεν είναι ευρωπαϊκό και στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού υπάρχουν μεγάλες δυσκολίες από τις αυξανόμενες τιμές. Μπορεί κάποιοι να μιλούν για σταδιακή αποκλιμάκωση, ωστόσο, προς το παρόν, το «πορτοφόλι» αδειάζει ολοένα και πιο γρήγορα για πολλούς.
Παρόλο που ο συνολικός πληθωρισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες υποχώρησε τον Νοέμβριο για πέμπτο συνεχόμενο μήνα, οι τιμές των τροφίμων συνέχισαν να αυξάνονται. Σε σύγκριση με 12 μήνες νωρίτερα, ο καφές αυξήθηκε κατά 15%, το ψωμί αυξήθηκε 16%, τα κατεψυγμένα λαχανικά 18%, τα κονσερβοποιημένα φρούτα 21% και τα αυγά 49%.