Ο ύπνος δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά αδιαπραγμάτευτη βιολογική ανάγκη. Η μακροχρόνια στέρησή του είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για σειρά παθήσεων. Το αποτέλεσμα είναι ο σύντομος ύπνος να οδηγεί σε σύντομη ζωή.

Παρά την τεράστια σημασία του ύπνου για την υγεία μας, περίπου το ένα τρίτο των ενηλίκων δεν κοιμάται αρκετά ή αντιμετωπίζει κάποια διαταραχή η οποία του στερεί τον ύπνο. Η πιο συχνή διαταραχή είναι το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου (ΣΑΥ).

Στη σημασία του ύπνου, αλλά και την αντιμετώπιση των διαταραχών του αναφέρθηκαν χθες ειδικοί την Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) και της Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα ύπνου που έχει οριστεί για τις 14 Μαρτίου.

Το φετινό μήνυμα της ημέρας, που είναι αφιερωμένη στην υγιεινή του ύπνου, είναι «Αναπνέω σωστά, Κοιμάμαι καλά, Ζω καλύτερα».  Στην κατεύθυνση αυτή, μέσω των social media της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας προβάλλονται video γιατρών που μιλούν σχετικά με τις αναπνευστικές διαταραχές στον ύπνο παρέχοντας τις κατάλληλες συμβουλές.

Ο ύπνος, μαζί με τη λήψη τροφής, νερού και την αναπνοή είναι βασικός βιολογικός πυλώνας της ύπαρξής μας

Από αριστερά: Πέτρος Μπακάκος, Γενικός Γραμματέας ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Γεωργία Τρακαδά, Γενική Γραμματέα Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Κατερίνα Βλάμη, Διευθύντρια ΕΣΥ Πνευμονολογίας, Υπεύθυνη Μονάδας Μελέτης Ύπνου  «Αττικόν» και
Εμμανουήλ Βαγιάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Πνευμονολόγος – Εντατικολόγος, Διευθυντής Κέντρου Διαταραχών Ύπνου «Ευαγγελισμός».

Κατά τη σχετική συνέντευξη Τύπου, ο πρόεδρος της ΕΠΕ και Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Διευθυντής της Β’ Πνευμονολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Αττικόν» Στέλιος Λουκίδης, επεσήμανε ότι η αναπνευστική διαταραχή στον ύπνο δεν αποτελεί υπόθεση μίας μόνο ειδικότητας, «αντίθετα, είναι ένα από τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την ιατρική. Η πρωτοβουλία της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας αφορά την ενημέρωση του με σκοπό την έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων, ώστε να υπάρξει και η κατάλληλη αντιμετώπιση. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο είναι μια σιωπηρή κλινική διαταραχή που συνήθως τις μεγαλύτερες επιπτώσεις της, τις έχει την ημέρα σε πολλαπλά συστήματα».

Ο Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Πνευμονολόγος – Εντατικολόγος, Διευθυντής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Εργαστηρίου και Κέντρου Διαταραχών Ύπνου του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» Εμμανουήλ Βαγιάκης, υπογράμμισε ότι οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου ποικίλλουν και είναι υπεύθυνες για μία μεγάλη κατηγορία παθήσεων.

«Ο ύπνος, μαζί με τη λήψη τροφής, νερού και την αναπνοή είναι βασικός βιολογικός πυλώνας της ύπαρξής μας και η μακροχρόνια στέρησή του είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων. Αν συνδυάσετε όλες αυτές τις συνέπειες για την υγεία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί ο σύντομος ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή. Η ιδέα ότι μπορεί να κόψουμε χρόνο ύπνου για να τον αφιερώσουμε σε άλλες δραστηριότητες, είτε εργασιακές, είτε αναψυχής, είναι μια πολύ επικίνδυνη ιδέα. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας με αποτέλεσμα μείωση της απόδοσης μας στην εργασία ή στις σπουδές και σοβαρά τροχαία ατυχήματα», πρόσθεσε ο κ. Βαγιάκης.

Ασθένειες λόγω αϋπνίας

Η Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ και Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Έρευνας του Ύπνου Γεωργία Τρακαδά τόνισε πως ήρθε η ώρα να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον ύπνο και τις διαταραχές του, αφού δεν είναι κάτι που απλά συμβαίνει στο τέλος της ημέρας, αλλά καθορίζει την έναρξη της επόμενης.

Η κ. Τρακαδά σημείωσε ότι «Ο ύπνος δεν αποτελεί προνόμιο ή πολυτέλεια, αλλά αδιαπραγμάτευτη βιολογική ανάγκη. Ωστόσο, το ένα τρίτο των ενηλίκων είτε δεν κοιμούνται αρκετά, είτε αντιμετωπίζουν κάποια διαταραχή ύπνου με πιο συχνή το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου. Αποτελεί χρόνιο νόσημα. Οι περιοδικά επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής στον ύπνο (άπνοιες ή υπόπνοιες), προκαλούν διαλείπουσα υποξαιμία, που συσχετίζεται με καρδιαγγειακή νοσηρότητα, αιφνίδιο θάνατο, σακχαρώδη διαβήτη και συχνές αφυπνίσεις, που διαταράσσουν την ποιότητα του ύπνου και επιφέρουν ημερήσια υπνηλία με εμπλοκή σε τροχαία ή άλλα ατυχήματα. Η συχνότητα ανέρχεται στο 30% του γενικού πληθυσμού, όμως μόλις το 20% των ατόμων που πλήττονται είναι διαγνωσμένοι και λαμβάνουν κατάλληλη θεραπεία».

Συμπτώματα άπνοιας

Η υπεύθυνη της Μονάδας Μελέτης Ύπνου της Β΄ Πνευμονολογικής Κλινικής του νοσοκομείου Αττικόν, διευθύντρια ΕΣΥ Πνευμονολογίας Κατερίνα Βλάμη,  ανέφερε ότι «Η πρόληψη και η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι καίριας σημασίας για την υγεία του ύπνου.

Συμπτώματα όπως το έντονο ροχαλητό, οι παύσεις στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, η νυχτερινή συχνουρία, οι πρωινοί πονοκέφαλοι και η έντονη κόπωση απαιτούν άμεση προσοχή και πιθανή ιατρική παρέμβαση.

Η τήρηση σταθερού προγράμματος ύπνου, η αποφυγή αλκοόλ και βαριών γευμάτων πριν τον ύπνο, η διατήρηση υγιούς βάρους, η τακτική σωματική άσκηση και η επίσκεψη σε εξειδικευμένο πνευμονολόγο ή ιατρό ύπνου όταν υπάρχουν ανησυχητικά συμπτώματα, συνιστώνται για την προαγωγή της υγείας του ύπνου».

Έρευνα νέων τεχνολογιών

Στην αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, αλλά και της καρδιαγγειακής υγείας η οποία επηρεάζεται άμεσα από το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου, αναφέρθηκε η Καθηγήτρια Πνευμονολογίας και Διαταραχών Ύπνου, Διευθύντρια της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου και επικεφαλής της επιστημονικής επιτροπής Υπνικής Άπνοιας της Ευρωπαϊκής Πνευμονολογικής Εταιρείας Σοφία Σχίζα.

Η κ. Σχίζα, υπογράμμισε ότι το σύνδρομο άπνοιας ύπνου δεν είναι μια ενιαία πάθηση, αλλά ένα πολυσυστηματικό νόσημα με διαφορετικούς φαινότυπους. Η έγκαιρη ανίχνευσή του είναι ζωτικής σημασίας, καθώς επηρεάζει όχι μόνο την ποιότητα του ύπνου, αλλά και την καρδιαγγειακή υγεία. Από τον υπνηλικό ασθενή έως τον αϋπνικό ή τον ασυμπτωματικό, η ποικιλία των εκδηλώσεων απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση.

«Η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως η τηλεϊατρική και η τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να συμβάλει στη διάγνωση, θεραπεία και μακροπρόθεσμη παρακολούθηση των ασθενών. Στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Sleep Revolution, όπου συμμετέχουν ελληνικά Εργαστήρια Ύπνου, αναπτύσσονται καινοτόμες λύσεις για τη βελτίωση της αντιμετώπισης του ΣΑΥ. Η διασφάλιση της ποιότητας του ύπνου αποτελεί επένδυση στη συνολική ευεξία και τη μακροχρόνια υγεία μας», κατέληξε η κ. Σχίζα.