Ο Σωκράτης Φάμελλος, συζήτησε με τη δημοσιογράφο Δήμητρα Κρουστάλλη, στο 10ο Delphi Economic Forum αναφέροντας ότι «η πρόταση για προοδευτικές συνεργασίες έχει εγκριθεί από τους πολίτες – Θα επιμείνουμε σε ό,τι συμφέρει την κοινωνία».

Αναλυτικά η συζήτηση: 

Δ. Κρουστάλλη: Είμαστε εδώ με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Σωκράτη Φάμελλο, ο οποίος έχει έρθει από τις Βρυξέλλες, όπου αυτή τη στιγμή γίνονται πολύ κρίσιμα πράγματα. Δεν ξέρω πόσο σοβαρά είναι αυτά που γίνονται βέβαια, γιατί στις Βρυξέλλες διχάστηκαν και για τους δασμούς. Μήπως πρέπει να προετοιμαστεί η Ευρώπη ξανά για μια συνθήκη όπου δεν μπορεί να βρει το βηματισμό της; Πείτε μας λίγο τι συμπεράσματα βγάλατε, τι κλίμα είδατε στις επαφές σας με διάφορους ευρωπαϊκούς παράγοντες;

Σ. Φάμελλος: Να ευχαριστήσω και εσάς κ. Κρουστάλλη και το φόρουμ των Δελφών για την πρόσκληση αλλά και τους φίλους και τις φίλες που είναι εδώ. Θέλω να επιβεβαιώσω ξεκινώντας, ότι σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή η Ευρώπη και η πολιτική της ηγεσία δεν είναι έτοιμη για να δώσει τις απαντήσεις που χρειάζονται οι Ευρωπαίοι πολίτες. Αυτό δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα και στον θεσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γιατί δυστυχώς μεγαλώνει η απόσταση των ευρωπαϊκών κοινωνιών από την Ευρώπη.

Η Ευρώπη δεν είναι τόσο κοινωνική και τόσο αποτελεσματική όσο πρέπει. Στην περίπτωση των δασμών φαίνεται να παρακολουθεί «παγωμένη» ως θεατής τις εξελίξεις που θα έπρεπε, και με βάση την οικονομική διπλωματία αλλά και την πολιτική προετοιμασία, να έχει ήδη είτε προλάβει είτε να έχει απαντήσει.

Δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που η Ευρώπη δεν έχει προλάβει δυσμενείς εξελίξεις: Αναφέρομαι και στις πολεμικές συγκρούσεις στα σύνορά της όπου δεν έχει απαντήσεις, με αποτέλεσμα να κινείται ως εκκρεμές πίσω κατά πλειοψηφία από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αλλά χωρίς να έχει διατυπώσει -και αυτό θεωρώ ότι το πιο σημαντικό- μια δική της αυτόνομη, πολυδιάστατη πολιτική: Είτε εξωτερική πολιτική, είτε οικονομική πολιτική, είτε ακόμη και παραγωγική αναπτυξιακή πολιτική. Αυτά ήταν χαρακτηριστικά της Ευρώπης τα οποία έχουν χαθεί και θεωρώ ότι αυτό το πολιτικό και ταυτόχρονα παραγωγικό κοινωνικό έλλειμμα της Ευρώπης, θέτει ερωτήματα για το μέλλον της. Πρέπει η πολιτική ηγεσία να τα υπερβεί γρήγορα. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως ευρωπαϊκό κόμμα θέλει μια ενοποιημένη Ευρώπη και δεν έχει πολιτική ενοποίηση.

Δ. Κρουστάλλη: Πιστεύετε όμως ότι έχει τις δυνάμεις να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των καιρών και ειδικά στις αποφάσεις του Ντ. Τράμπ; Πρέπει να αναζητήσει νέες συμμαχίες; Κάτι πρέπει να κάνει βεβαίως.

Σ. Φάμελλος: Ως ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία αλλά και εγώ ως πρόσωπο, έχουμε εμπιστοσύνη στο ευρωπαϊκό μας σπίτι, αλλά πρέπει αυτό να έχει ηγεσία που να είναι αντάξια του. Μπαίνουμε σε έναν οικονομικό πόλεμο και θέλω να είναι ξεκάθαρο σε όλους και όλες, ότι δεν υπάρχουν πόλεμοι χωρίς θύματα και αυτό έπρεπε να έχει προληφθεί. Δυστυχώς δεν υπάρχει τέτοια πρόληψη από την Ευρώπη αλλά και την παγκόσμια κοινότητα.

Πώς μπορούμε όμως να αντιμετωπίσουμε σήμερα αυτή την παράλογη εξέλιξη, που δείχνει τι συμβαίνει όταν στην πολιτική κυριαρχεί η λογική ενός ολιγάρχη και μάλιστα ενός καουμπόη ολιγάρχη; Εδώ λοιπόν βγαίνουμε έξω από κάθε λογική, το διεθνές πλαίσιο, τον σεβασμό στην ανεξαρτησία των χωρών αλλά και στις παγκόσμιες συνθήκες. Γιατί φτάσαμε εδώ; Γιατί η διοίκηση Τράμπ αγνοεί και τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Η απάντηση λοιπόν πρέπει να είναι περισσότερη συνεργασία, περισσότερη συνεννόηση.

Σαφέστατα η Ευρώπη δεν πρέπει να είναι μόνη της και δεν πρέπει να μπει σε μια περιορισμένη ανάγνωση μέτρων και αντιμέτρων. Εδώ λοιπόν πρέπει να ξαναδυναμώσουμε τους διεθνείς θεσμούς. Δεν μπορεί να μην δίνουμε καμία σημασία στον ΟΗΕ. Δεν μπορεί να μη δίνουμε καμία σημασία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, ούτε και στις υπόλοιπες χώρες. Εδώ χρειάζεται λοιπόν μια προοδευτική δημοκρατική συμμαχία, η οποία πρέπει να έχει και παγκόσμια χαρακτηριστικά και θα έλεγα όχι μόνο για το θέμα των δασμών, γιατί έχουμε και άλλα μεγάλα θέματα: την ειρήνη πρώτα απ’ όλα, αλλά και την κλιματική κρίση. Και στα δύο αυτά πολύ μεγάλα ζητήματα που αμφισβητούν το μέλλον του πλανήτη, η διοίκηση Τραμπ δεν δίνει απαντήσεις.

Όμως η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να προχωρήσει, πέρα από συνεργασίες και στα άμεσα μέτρα. Παράδειγμα πρώτο: Η κυβέρνηση της Ισπανίας και συγκρίνετε την με την κυβέρνηση της Ελλάδας. Υπάρχουν μέτρα για την ενίσχυση των παραγωγικών κλάδων που θα πληγούν, αλλά και των εργαζομένων σε αυτούς τους κλάδους που έχουν τον εξαγωγικό χαρακτήρα; Όχι. Δεύτερο ζήτημα: Η βιωσιμότητα της κοινωνίας. Μπορεί μια Ευρώπη αλλά και μια Ελλάδα που η μόνη προτεραιότητα μέχρι τώρα ήταν δημοσιονομικά περιθώρια, ένας ασφυκτικός κορσές, λιτότητα και υπερκέρδη στα ολιγοπώλια να ανταποκριθεί στις σημερινές απαιτήσεις; Πώς μπορεί η Ελλάδα που είναι πρωταθλήτρια στην ακρίβεια, αλλά ταυτόχρονα τελευταία στην αγοραστική δύναμη να αντιμετωπίσει μια τέτοια μεγάλη πρόκληση χωρίς να έχει παραγωγικό σχέδιο;

Και θεωρώ ότι αυτό είναι και το μεγαλύτερο ζήτημα, γιατί συνδέεται και με την σχετική επάρκεια και αυτάρκεια. Δεν θέλω να μιλώ σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία για αυτάρκεια και επάρκεια, αλλά πρέπει να στεκόμαστε τουλάχιστον στα δικά μας πόδια. Εδώ λοιπόν έχουμε καταθέσει και σήμερα είναι στη Βουλή και είναι μια μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση, κάποια μέτρα που δίνουν βιωσιμότητα σήμερα στην κοινωνία. Τα μέτρα αυτά είναι συγκεκριμένα: 13ος και 14ος μισθός στον δημόσιο τομέα. Καταθέσαμε προτάσεις επίσης για συλλογικές συμβάσεις, αύξηση εισοδήματος στον ιδιωτικό τομέα και την 13η σύνταξη στους συνταξιούχους. Δεν μπορεί χωρίς εισοδήματα να δώσουμε μια τέτοια δύσκολη μάχη. Και βέβαια ο ΦΠΑ: είναι αδιανόητο να έχουμε τέτοια υπερείσπραξη φόρων, πάνω από τον προγραμματισμό, της κυβέρνησης εις βάρος και της παραγωγής και της κοινωνίας. Δηλαδή ούτε ρευστότητα έχουμε στην επιχειρηματικότητα από την είσπραξη φόρων, ούτε στα νοικοκυριά και έχουμε τόσο υψηλό ΦΠΑ. Έπρεπε άμεσα, και εμείς το προτείνουμε σήμερα, να μειωθεί το ΦΠΑ στα βασικά καταναλωτικά προϊόντα, ο Ειδικός Φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα, διότι αυτό είναι τροφοδοσία και για την οικονομία και για τα νοικοκυριά. Η κυβέρνηση δεν φτάνει που δεν έχει σχέδιο, δεν ακούει ούτε καν τη λογική.

Δ. Κρουστάλλη: Να σας πω τώρα, επειδή λέτε για την κυβέρνηση, μια και περάσατε μόνος σας τα θέματα εσωτερικής πολιτικής, σήμερα είχαμε την παραίτηση του προέδρου του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, της ανεξάρτητης αρχής που διερεύνησε το δυστύχημα των Τεμπών. Ακούσαμε αρχικά από την κυβέρνηση ότι ήταν ένα πολύ αντικειμενικό πόρισμα, ότι ήταν ευαγγέλιο εθνικής αυτογνωσίας. Το πρωί ο κ. Χατζηδάκης κατηγόρησε τον επικεφαλής για παλινωδίες.

Σ. Φάμελλος: Ποιος τον έθεσε εκεί; Πλέον ζούμε το θέατρο του παραλόγου με αυτήν την κυβέρνηση.

Δ. Κρουστάλλη: Κατά τη γνώμη σας, σωστά παραιτήθηκε; Ποια η άποψή σας για όλα αυτά τα πράγματα που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα και για αυτή την καμπύλη που έχει διαγράψει η κυβέρνηση από το δεν υπάρχει τίποτα, υπάρχει ανθρώπινο λάθος, μετά υπάρχουν πράγματα και τα πιο απίθανα σενάρια είναι πιθανά, τώρα πάλι μιλάνε για πολιτική σκευωρία από την πλευρά της αντιπολίτευσης. Πώς το σχολιάζετε όλο αυτό;

Σ. Φάμελλος: Να τα πάρουμε με τη σειρά. Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ έπρεπε να είναι ανεξάρτητος, όμως δεν είναι ανεξάρτητος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην προειδοποιητική επιστολή που έστειλε,τον Δεκέμβριο προς τη χώρα επισημαίνει ότι ο φορέας είναι ανεξάρτητος και επισημαίνει ότι δεν κάνει reporting, δεν δίνει αναφορές, δεν έχει την απαιτούμενη στελέχωση και δεν έχει τον απαιτούμενο έλεγχο. Αυτή την επιστολή ο κ. Τζιτζικώστας την υπέγραψε. Άρα δεν έχουμε ανεξάρτητη αρχή, ότι και να λέει η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση ευθύνεται γιατί δεν κάνει ανεξάρτητη υπηρεσία για το θέμα των ατυχημάτων και είναι διπλά τα ατυχήματα: αεροπορικά και σιδηροδρομικά, είναι δύο τομείς μεγάλοι και κρίσιμοι.

Δεύτερο ζήτημα: Η κυβέρνηση έχει σοβαρότατη ευθύνη για το έλλειμμα αξιοπιστίας και στο θέμα αυτό. Θέλω να σας πω και να είμαι πολύ ειλικρινής: Με φοβίζει η κατάρρευση της εμπιστοσύνης σε όλους τους θεσμούς και όλες τις διαδικασίες που η κυβέρνηση δημιουργεί για να υπηρετήσει το δικό της σκοπό. Πράγματι, έχει κάνει μια στροφή 180 μοιρών. Υποστήριξε το πόρισμα λέγοντας ότι είναι «ευαγγέλιο», το αποδόμησε στη συνέχεια γιατί πίστευε ότι θα της δώσει κομματικά οφέλη θα καλύψει ευθύνες, στη συνέχεια τα ξέχασαν -σε μια μέρα πάλι- όλα, για το αν υπάρχει μέσα ουσιαστική αξιολόγηση για το θέμα της πυρόσφαιρας. Για ποιο λόγο γίνονται όλα αυτά; Γιατί ο κ. Μητσοτάκης θέλει να κρύψει τις ευθύνες τις δικές του και της κυβέρνησης. Έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα, ένα αποτύπωμα με 57 θύματα στην ελληνική ζωή, δεν θέλει να δώσει εξηγήσεις η κυβέρνηση γιατί θέλει να κρύψει τις αιτίες και τις ευθύνες. Και οι αιτίες και οι ευθύνες της σύγκρουσης είναι κυβερνητικές και είναι σε αυτή την κυβέρνηση. Και δεν φτάνει αυτό, αλλά με ένα τεράστιο πρόβλημα, τη συγκάλυψη, την οποία συνεχίζει ακόμα και με τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, η κυβέρνηση προσπαθεί να κρύψει τις δικές της ευθύνες.

Δ. Κρουστάλλη: Για την 717 δεν έχει ευθύνες και το δικό σας το κόμμα; Ήταν ο κ. Σπίρτζης υπουργός και θα μπορούσε να έχει ελεγχθεί από τη Βουλή.

Σ. Φάμελλος: Εμείς ζητήσαμε να υπάρχει έλεγχος και για την 717 και δεν το επέτρεψε η κυβέρνηση. Εμείς ζητήσαμε να υπάρχει έλεγχος και για τον Χρήστο Σπίρτζη, αλλά γνωρίζουμε ταυτόχρονα πολύ καλά ότι υπήρχαν όλα τα εργαλεία στον σιδηρόδρομο για να μην συμβεί κάτι τραγικό. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν θέλουμε να υπάρχει σκιά πουθενά. Πολύ δε περισσότερο στο κόμμα μας. Για αυτό και απαιτήσαμε να υπάρχει έλεγχος και στον Χρήστο Σπίρτζη και στον κ. Καραμανλή, αλλά και στους υπουργούς που υπέγραψαν τη σύμβαση. Μην ξεχνάμε το πώς υπεγράφη αυτή η σύμβαση και πιθανά με τι ελλείμματα, εγώ δεν προκαταβάλλω. Για ποιο λόγο η κυβέρνηση δεν έδωσε τη δυνατότητα να υπάρχει προκαταρκτική επιτροπή; Εμείς το θέλαμε. Και για ποιο λόγο δεν προχωράνε στην επιτροπή που προβλέπει το Σύνταγμα όταν δεν ολοκληρώνεται η διαδικασία ποινικής δίωξης; Και στα δύο η κυβέρνηση έχει κλείσει την πόρτα. Γιατί; Γιατί δεν θέλει την αλήθεια. Δεν θέλει την αλήθεια ούτε για ένα άλλο κόμμα. Και ξέρετε γιατί; Γιατί όταν αποδείξει στην κοινωνία ότι όλοι ίδιοι είναι και τίποτα δεν γίνεται, ότι κανείς δεν είναι αξιόπιστος, όταν πέσουμε στο βούρκο της αναξιοπιστίας, θα έρθει με το δίλημμα Μητσοτάκης ή χάος. Αλλά προκαλεί το χάος στους θεσμούς. Και αυτό που έχει γίνει τώρα με τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ είναι πρόβλημα. Σαφέστατα και η διοίκηση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ έχει σοβαρότατες ευθύνες, δεν μπορείς να μιλάς για ένα τόσο σοβαρό θέμα και να λες ότι ανησυχείς για τη σωματική σου ακεραιότητα. Θα πρέπει να βγει να καταθέσει δημόσια όλες τις απειλές και όλη την αλήθεια. Προφανώς δεν υπάρχει αξιοπιστία. Όμως η παραίτηση δεν αφορά μόνο τον αναπληρωτή πρόεδρο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Η παραίτηση για αυτό το πρόβλημα αξιοπιστίας αφορά τον κ. Μητσοτάκη. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι είμαι Ευρωπαίος πολίτης σε μία χώρα που παρακολουθούνταν η ηγεσία του στρατού, το μισό υπουργικό συμβούλιο, δύο χρόνια δεν έχουμε απαντήσεις σε ένα πολύνεκρο ατύχημα και αποδομεί την αξιοπιστία ενός φορέα η κυβέρνηση. Δεν είναι αυτό Ευρώπη. Διεκδικούμε μια άλλη Ελλάδα. Ο κ. Μητσοτάκης πρέπει να παραιτηθεί και γρήγορα, γιατί δημιουργεί ζημιά στην αξιοπιστία της χώρας και στη λειτουργία της Δημοκρατίας.

Δ. Κρουστάλλη: Με όλες αυτές τις ευθύνες του πρωθυπουργού που περιγράφετε, βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις τη Νέα Δημοκρατία να εξακολουθεί να είναι πρώτο κόμμα και το δικό σας το κόμμα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, δεν παρουσιάζει σημάδια ανάκαμψης. Αυτό πώς το σχολιάζετε; Πώς το αντιμετωπίζετε;

Σ. Φάμελλος: Η κοινωνία πράγματι έχει μια μεγάλη αγωνία. Δηλώνει και εκδηλώνει έναν θυμό που δεν έχει ακόμα βρει συλλογική έκφραση, για αυτό το λόγο και εμείς πριν από λίγους μήνες πήραμε μια μεγάλη απόφαση αλλαγής σελίδας, διότι υπήρχε σοβαρό θέμα αξιοπιστίας και στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Ήδη βλέπετε και εσείς ότι και στο επίπεδο της διατύπωσης λόγου αλλά και στο επίπεδο της δημοσκοπικής αποτύπωσης έχει διακοπεί αυτή η αρνητική πορεία. Πηγαίνουμε σε ένα μεγάλο Συνέδριο επανεκκίνησης τον Ιούνιο και πρέπει να σας πω ότι από την αρχή της χρονιάς, με όλες τις προτάσεις μας: και για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας και για τα θέματα ακρίβειας, 13ου, 14ου μισθού, αγροτικής πολιτικής, ακριτικής πολιτικής, αλλά και για τη δυσπιστία έναντι της κυβέρνησης και για την πρόταση προοδευτικής διεξόδου, η συζήτηση γίνεται πάνω στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ή και του ΣΥΡΙΖΑ,-ΠΣ για να μην είμαι εγωιστής σε αυτή την κουβέντα.

Δ. Κρουστάλλη: Στο Συνέδριο ωστόσο, δεν πάτε ενωμένοι, υπάρχει μια εσωτερική αντιπολίτευση, βλέπουμε μια συμμαχία του Παύλου Πολάκη με τον Νίκο Παππά.

Σ. Φάμελλος: Πού τη βλέπετε αυτή;

Δ. Κρουστάλλη: Εκδηλώνεται με διάφορες ενέργειες…

Σ. Φάμελλος: Επιτρέψτε μου να σας πω πως όσα δημοσιεύονται στα παραπολιτικά πολλές φορές, γιατί εμείς το ζήσαμε και στο παρελθόν, μπορεί να είναι και σχέδια κάποιων που ανησυχούν γιατί πηγαίνει καλά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ή γιατί τουλάχιστον έχει μια σοβαρή πρόταση και όλοι αναγκάζονται να τοποθετηθούν για τις προτάσεις μας.

Δ. Κρουστάλλη: Ο Παύλος Πολάκης δεν έχει διαφορετικό σχέδιο από εσάς.

Σ. Φάμελλος: Εγώ άκουσα πρόσφατα μια συνέντευξη όπου δήλωσε ότι συμφωνεί απολύτως με την πρόταση που έχει το Συνέδριό μας. Κοιτάξτε, θέλω να κάνω κάτι απόλυτα ξεκάθαρο: Και η πρόταση του συνεδρίου μας είναι να πάρουμε πρωτοβουλία για να υπάρχει προοδευτική απάντηση στον κ. Μητσοτάκη, γιατί δεν πάει άλλο και οι πολίτες το λένε και δημοσκοπικά ότι θέλουν ένα προοδευτικό ψηφοδέλτιο. Όχι απλά για να ανατρέψει τον κ. Μητσοτάκη αλλά για να δώσει μια καλύτερη Ελλάδα, για να ζούμε καλύτερα και να έχουμε πρόοδο και δημοκρατία που δεν έχουμε σήμερα. Αλλά είναι και η προσωπική μου επιλογή. Δεν αμφισβητεί κανείς την πρόταση αυτή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Πρέπει να σας πω ότι το σύνολο της Πολιτικής Γραμματείας, της Κεντρικής Επιτροπής ειδικά στην τελευταία απόφαση για το Συνέδριο με αυτό το πλαίσιο ήταν ομόφωνη. Άρα μην εμπιστεύεστε πάρα πολύ διάφορα σενάρια συνωμοσίας που κυκλοφορούν. Η προοπτική μας είναι πάρα πολύ συμπαγής και σταθερή. Αυτό ανησυχεί κάποιους. Πολύ καλά κάνουν και ανησυχούν, επιστρέψαμε.

Δ. Κρουστάλλη: Ο κ. Πολάκης διαφωνεί με μία κεντρική σας πρόταση που είναι η συνεργασία με άλλα κόμματα. Δεν δέχεται τη συνεργασία με την Νέα Αριστερά.

Σ. Φάμελλος: Ποιος σας το είπε αυτό; Η πρότασή μας είναι καθαρή και δεν έχει καμία αμφισβήτηση και ένα από τα βασικά στοιχεία της σοβαρότητας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι ο ενιαίος και σοβαρός λόγος. Μιλάμε με τεκμηρίωση και λέμε όλοι το ίδιο πράγμα, γιατί πρώτα συζητάμε δημοκρατικά και το διατυπώνουμε. Τα προβλήματα, επιτρέψτε μου να σας πω, δεν είναι πλέον στις παραφωνίες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Τα προβλήματα είναι ότι η κοινωνία δυσανασχετεί, δεν θέλει τον κ. Μητσοτάκη, δεν τον εμπιστεύεται, είναι απονομιμοποιημένος και από αυτή την αγωνία του συστήματος της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας αρχίζουν και διάφορα παραπολιτικά σχόλια. Μία γραμμή. έχουμε

Δ. Κρουστάλλη: Για τη συνεργασία με τη Νέα Αριστερά θα λέγατε ότι είστε αισιόδοξος;

Σ. Φάμελλος: Δεν είναι εύκολες αυτές οι αλλαγές. Θέλω να είμαι ειλικρινής. Το να είμαι αισιόδοξος και να υποθέτω για κάτι που αφορά το μέλλον του τόπου μου και των παιδιών μας, δεν είναι κάτι το οποίο θα το έκανα με ευκολία, εξάλλου το ξέρετε και προσωπικά και έχετε δει αρκετά χρόνια τώρα πως δεν έχω αυτή τη στάση ζωής και ανάγνωσης. Είναι κάτι αναγκαίο, είναι κάτι που το θέλει η κοινωνία και το χρειάζεται και η χώρα. Και το χρειάζεται και γεωπολιτικά και οικονομικά και κοινωνικά και περιβαλλοντικά. Πιστεύω ότι είναι κάτι το οποίο το ζητούν οι πολίτες. Και όταν οι πολίτες ζητούν κάτι, κανείς δεν μπορεί να μένει σε κομματικούς εγωισμούς και να καθυστερεί.

Δ. Κρουστάλλη: Ναι, αλλά κάνατε την πρόταση για κοινό ψηφοδέλτιο με το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά και αμέσως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ το αρνήθηκε. Και τώρα τον ακούσαμε, πριν από λίγο στη δική του συνέντευξη εδώ στο Φόρουμ των Δελφών, να λέει ότι κάποιες συμπεριφορές από τα κόμματα της Αριστεράς ήταν δώρο προς την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Άρα εμμένει στην αυτόνομη πορεία του. Εσείς γιατί επιμένετε συνεχώς να κάνετε κάλεσμα συνεργασίας, εφόσον δέχεστε αρνήσεις;

Σ. Φάμελλος: Πολλές ερωτήσεις. Γιατί επιμένουμε; Το είπα και προηγουμένως, γιατί το έχει ανάγκη το τόπος. Γιατί δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση με την κυβέρνηση. Δε γίνεται κάθε μέρα να συζητάμε για ένα πρόβλημα αναξιοπιστίας. Άρα θέλετε να συγκρίνω το εθνικό και κοινωνικό όφελος με το κομματικό όφελος; Σας λέω ότι ταιριάζουν. Είναι ακριβώς το ίδιο. Πότε ένα αριστερό προοδευτικό κόμμα δεν θα είχε διαφορετικό συμφέρον από το συμφέρον της κοινωνίας. Το ίδιο συμφέρον έχουμε.

Δεν εκτίθεμαι εγώ, ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ όταν καταθέτει μια πρόταση που είναι για το καλό του τόπου. Μπορεί να εκτίθεται όποιος αρνείται, δεν το ήθελα, δεν το επιδίωξα, ούτε κατέθεσα την πρόταση για κάτι τέτοιο. Όμως η πρότασή μας δεν κατατίθεται μόνο στα κόμματα, κατατίθεται και στους πολίτες. Εδώ έχουμε πολίτες που μας παρακολουθούν και μας βλέπουν και από το διαδίκτυο: Οι πολίτες πρώτα απ’ όλα θα τοποθετηθούν. Και ξέρετε, η πρότασή μας μπορεί να έχει πάρει άρνηση από τον κ. Ανδρουλάκη -κακώς εκτιμώ- έχει πάρει όμως έγκριση από τους πολίτες. Δείτε και δημοσκοπικά, η πρόταση ενός ψηφοδελτίου προοδευτικής συνεργασίας συγκεντρώνει καλύτερα χαρακτηριστικά σε σχέση με την πρόταση ενός ψηφοδελτίου με τον κ. Μητσοτάκη. Εμείς λοιπόν θα επιμείνουμε για ότι συμφέρει την κοινωνία. Όσοι αρνούνται, αρνούνται στους πολίτες. Όσοι λένε όχι, δεν λένε όχι ούτε στον Σωκράτη Φάμελλο, ούτε στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, λένε όχι στους πολίτες και στην πρόοδό τους. Και αυτό ας το σκεφτούν όσοι καθυστερούν, γιατί δεν μπορούμε να αφήσουμε άλλο αυτή την κατάντια, αυτό τον κατήφορο.

Δ. Κρουστάλλη: Την Ζωή Κωνσταντοπούλου θα την περιλαμβάνεται σε ένα ευρύτερο σχεδιασμό ενοποίησης των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς.

Σ. Φάμελλος: Επιτρέψτε μου να σας πω ότι ο δικός μου όρος είναι προοδευτικών δυνάμεων. Θεωρώ ότι δίνει καλύτερη προοπτική. Το κεντροαριστερό είναι ένα γεωγραφικό στοιχείο. Δεν υποτιμώ όσους το χρησιμοποιούν, προτιμώ να πηγαίνουμε μπροστά παρά να μιλάμε για γεωγραφία και να είναι στατικό. Η κ. Κωνσταντοπούλου δεν έχει τοποθετηθεί με προοδευτικές απόψεις για ένα προοδευτικό πρόγραμμα. Αντίθετα, το τελευταίο διάστημα, δεν ξέρω γιατί, ανασύρει από το αντι-ΣΥΡΙΖΑ ντουλάπι όλες αυτές τις δοξασίες και τα ψέματα για την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως κυβέρνηση. Δεν θα την ακολουθήσω σε αυτό τον δρόμο γιατί εμείς μιλάμε με τους πολίτες. Σε κάθε περίπτωση, όταν αποκτήσει πρόγραμμα μπορούμε να συζητήσουμε για κάποια πράγματα, αλλά αυτό και η ίδια παραδέχεται ότι δεν το έχει.

Δ. Κρουστάλλη: Γιατί όμως συνυπογράψετε μαζί της την πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή; Γιατί δεν βάλατε ένα βέτο εκεί πέρα;

Σ. Φάμελλος: Γιατί το κοινωνικό συμφέρον είναι μεγαλύτερο. Σας το έχω πει πάρα πολλές φορές. Εμείς την πρόταση δυσπιστίας την καταθέσαμε και ζητήσαμε να υπάρχει μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή. Σας θυμίζω ότι όταν την καταθέσαμε ο κ. Ανδρουλάκης αρνήθηκε να την υπογράψει και τότε είχαμε συμφωνήσει μόνο με τη Νέα Αριστερά και με την Πλεύση Ελευθερίας. Για τη δυσπιστία κατά της κυβέρνησης. Από κει και μετά, με καθυστέρηση ο κ. Ανδρουλάκης ήρθε στην πρόταση, η οποία υπογράφηκε τελικά και από άλλους βουλευτές και από ανεξάρτητους.

Στη δυσπιστία κατά της κυβέρνησης δεν βάλαμε φίλτρο, μιλήσαμε για τις δημοκρατικές δυνάμεις. Αλλά σε ένα προοδευτικό πρόγραμμα πρέπει να μιλήσουμε για πρόγραμμα. Και οφείλω να το πω αυτό ξεκάθαρα: Δεν μπορεί να γίνει μια πρόταση προοπτικής αν αυτή δεν έχει και προγραμματικούς άξονες συγκεκριμένους. Λέμε παράδειγμα: 2% αύξηση των δαπανών για την Παιδεία. Ποιος συμφωνεί; 2% αύξηση δαπανών για την υγεία. Δημόσια Πανεπιστήμια. Θα μιλήσουμε συγκεκριμένα. Θα μιλήσουμε για το νερό. Θα μιλήσουμε για το ρεύμα. Θα μιλήσουμε για τις τράπεζες. Είναι δυνατόν στην Ελλάδα να έχουμε 4,7 δισεκατομμύρια ευρώ κέρδη στις τράπεζες, ενώ είμαστε τελευταίοι στην αγοραστική δύναμη στην Ευρώπη; Θα συζητήσουμε λοιπόν συγκεκριμένα, για το πρόγραμμα. Η πρόταση που γίνεται και προς τα άλλα δύο κόμματα, τη Νέα Αριστερά και το ΠΑΣΟΚ σε προγραμματικούς άξονες θα στηριχτεί, γιατί και στην κοινωνία είμαστε ξεκάθαροι προς τα πού θα πάμε. Δεν θέλουμε ένα καλύτερο διαχειριστή μιας μιζέριας ή ενός συστήματος εξουσίας με ημέτερους. Με τίποτα. Θέλουμε μια προοδευτική αλλαγή. Θέλουμε να μην κάνουν κουμάντο στην Ελλάδα τα καρτέλ, αλλά να έχει πλουραλισμό η οικονομία. Θέλουμε όλοι οι επιχειρηματίες να έχουν δικαίωμα στο δάνειο, στην άδεια, στο ταμείο ανάκαμψης. Δεν είναι δυνατόν να υπάρχουν έλεγχοι για λίγους, δάνεια για λίγους, άδειες για λίγους. Αυτό ζούμε σήμερα. Αν δεν πας σε γραφείο κομματάρχη, δεν προχωράς ούτε στην επιχειρηματικότητα. Είναι τραγικό.

Δ. Κρουστάλλη Αυτή τη συμμαχία των προοδευτικών δυνάμεων πώς την εννοείτε; Να φτιαχτεί ένας καινούριος φορέας από την αρχή, απαλλαγμένος και ενδεχομένως και από κάποιες αμαρτίες των παλαιοτέρων κομμάτων; Τι προτείνετε ακριβώς;

Σ. Φάμελλος: Θεωρώ ότι τα κόμματα, και ιδιαίτερα τα προοδευτικά κόμματα, είναι πάρα πολύ σημαντικά για την προοδευτική προοπτική της κοινωνίας. Το πρώτο που πρέπει να συμφωνήσουμε για να μη βάζουμε το κάρο μπροστά από το άλογο, είναι ότι υπάρχει η διάθεση να συζητήσουμε, να ανοίξει δηλαδή ένα δημόσιο φόρουμ διαλόγου. Το δεύτερο είναι ότι θα πρέπει αυτό να εκφράζεται και με κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες: Να καταθέτουμε μαζί, να ψηφίζουμε μαζί. Θα έχουμε μεθαύριο στη Βουλή μια πολύ κρίσιμη συζήτηση για την Προκαταρκτική των Τεμπών, μια απαράδεκτη συζήτηση η οποία είναι παράνομη και αντισυνταγματική. Πρέπει να διατυπώσουμε μαζί και από κοινού τη στάση αυτή και φυσικά μετά να συζητήσουμε για πρόγραμμα. Και όταν συμφωνήσουμε στις προγραμματικές προτάσεις, ναι πρέπει απέναντι στον κ. Μητσοτάκη, απέναντι στη δεξιά πολιτική, στη Νέα Δημοκρατία, να έχουμε ένα ψηφοδέλτιο το οποίο με βάση και τις συνταγματικές προβλέψεις να διεκδικήσει την κυβέρνηση.

Δ. Κρουστάλλη: Άρα ένα ψηφοδέλτιο ενός κόμματος, ενός νέου κόμματος.

Σ. Φάμελλος: Το ψηφοδέλτιο μπορεί να είναι ένα ψηφοδέλτιο και συμμαχικών δυνάμεων που θα κατέβει συνταγματικά ως ένα ενιαίο ψηφοδέλτιο. Υπάρχει τρόπος να κατέβει. Να το στηρίξουν κόμματα και να έχει μια μορφή ενιαίου ψηφοδέλτιου. Υπάρχει συνταγματική πρόβλεψη, δεν υπάρχουν αδιέξοδα σε αυτόν τον τομέα.

Δ. Κρουστάλλη: Σε αυτή την προσπάθεια που περιγράφετε τον κ. Τσίπρα πώς τον βλέπετε; Τον θεωρείτε σύμμαχο; Τον θεωρείτε απειλή; Τι είναι για εσάς ο κ. Τσίπρας;

Σ. Φάμελλος: Να σας θυμίσω απλά ότι με τον Αλέξη Τσίπρα στην πρώτη συνάντηση που κάναμε μαζί μετά την ανάληψη της ευθύνης και της θέσης του Προέδρου εκ μέρους μου, διατυπώσαμε την ίδια προοπτική και την ίδια βούληση. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ένα σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο της χώρας. Είναι πρώην πρωθυπουργός. Ταυτόχρονα είναι και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στο Συμβούλιο της Ευρώπης, κάνει σπουδαία δουλειά με το Ινστιτούτο, έχουμε πάρα πολύ καλή σχέση και έχουμε την ίδια ακριβώς στρατηγική. Έχουμε τη στρατηγική, δηλαδή να υπάρχει μια προοδευτική απάντηση απέναντι στα αδιέξοδα της χώρας. Το έχουμε διατυπώσει και δημόσια. Δεν υπάρχει κάτι άλλο που μπορεί να μας ανησυχεί ή να συζητείται. Είμαστε σε μια κατεύθυνση η οποία πιστεύω ότι θα είναι αποτελεσματική για την κοινωνία, γιατί δεν ενδιαφέρει τόσο πολύ που συμφωνούν κάποια πολιτικά πρόσωπα, ή τι συζητάμε εμείς μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, σημασία έχει τι χρειάζεται η χώρα μας. Εγώ θα επιμείνω. Εκεί γίνεται πραγματική πολιτική. Δεν γίνεται σε κλειστά κομματικά γραφεία.

Δ. Κρουστάλλη: Εφόσον το λέτε αυτό και σε περίπτωση που ευοδωθεί αυτό το σχέδιό σας, εσείς θα ήσασταν διατεθειμένος να κάνετε ένα βήμα πίσω; Θα μπορούσατε και να αποχωρήσετε από την ηγεσία του κόμματος ή να μη διεκδικήσετε κάτι ηγετικό σε αυτό το καινούργιο σχήμα;

Σ. Φάμελλος: Έκανα ένα βήμα μπροστά γιατί το έχει ανάγκη όχι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αλλά και η πατρίδα μου και αυτό νομίζω είναι ξεκάθαρο. Μια πολύ σημαντική ευθύνη που προσπάθησα να την υποστηρίξω από οποιαδήποτε άλλη θέση μού είχε ζητηθεί, την υπηρετώ και την υπηρετώ με βάση συνεδριακή απόφαση. Ο στόχος που έχουμε βάλει είναι να πάμε μπροστά και σας είπα μην βάζουμε το κάρο μπροστά από το άλογο. Το επίδικο, το οποίο υπηρετώ και εκπροσωπώ σε αυτή τη δημόσια συζήτηση είναι να υπάρχει ένας προοδευτικός διάλογος γιατί δεν πάει άλλο. Και δεν θέλω να πω ότι δεν μας αξίζει αυτή η Ελλάδα, διεκδικούμε μια άλλη Ελλάδα, μας αξίζει μια άλλη Ελλάδα και αυτό το υπηρετώ από τη θέση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία. Είναι μεγάλη ευθύνη, αλλά την έχω αναλάβει.

Δ. Κρουστάλλη: Στην περίπτωση που δεν γίνει τίποτα από αυτά που περιγράφετε και συνεχίζετε έτσι όπως είμαστε τώρα, η Νέα Δημοκρατία είναι πρώτο κόμμα, αλλά μπορεί να μην πάρει αυτοδυναμία, βλέπετε μετά τις εκλογές να ανοίγει πάλι ένας κύκλος συζητήσεων, ενδεχομένως και συμμαχιών σε άλλη βάση;

Σ. Φάμελλος: Παρότι με ενοχλεί πολύ η πολιτική μελλοντολογία, δεν ξέρω πόσο ενδιαφέρει τον κόσμο, γιατί μπορεί να τον ενδιέφερε να συζητήσουμε παραπάνω για κάποια οικονομικά στοιχεία και δεν ξέρω πότε θα είναι οι εκλογές…

Δ. Κρουστάλλη: Το να μείνει ακυβέρνητη η χώρα πάντως είναι κάτι που ενδιαφέρει…

Σ. Φάμελλος: Οφείλω να σας πω ότι προέχει, και για αυτό θα δουλέψουμε γρήγορα και όχι προεκλογικά, να υπάρχει μια πρόταση στην κοινωνία. Δεν θα θέλαμε να κάνουμε κάποιες προεκλογικές κινήσεις οι οποίες να έχουν σκοπό μόνο την εκλογική επιβίωση προσώπων ή κομμάτων. Εμάς η πρόταση μας έχει κατατεθεί τώρα δημόσια και δεν αφορά μια περίοδο μετά από δύο χρόνια. Τώρα. Εμάς το Συνέδριο μας που θα γίνει τον Ιούνιο, θα έχει αντικείμενο συζήτησης την πολιτική προοπτική της χώρας, άρα την προοδευτική διέξοδο. Και οφείλω να σας πω ότι θα αναλάβουμε πολύ νωρίτερα πρωτοβουλίες για να γίνει δημόσιος διάλογος. Θα ανακοινώσουμε προτάσεις προγράμματος έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρο για τί συζητάμε με τις προοδευτικές δυνάμεις. Και να είναι ξεκάθαρο και στους πολίτες που θέλουμε να πάει η Ελλάδα.

Έτσι πιστεύω ότι θα διαμορφωθούν και οι όροι ώστε αυτή η αγωνία της κοινωνίας, ο θυμός, η αντίδραση που είναι κατά της κυβέρνησης να αποκτήσει και προοπτική. Να μην υπάρχει ούτε αντιπολιτική διάθεση, ούτε και μια ακροδεξιά απλή εκτόνωση. Σε αυτή την κατεύθυνση εμείς θα είμαστε απολύτως συνεπείς και πιστεύω ότι θα έχουμε θετικά αποτελέσματα πριν από τις βουλευτικές εκλογές, έτσι ώστε να μπορέσουμε να έχουμε μια πρόταση που θα διεκδικήσει κυβέρνηση. Δεν την καταθέτουμε την πρόταση μόνο για να βελτιώσουμε τα εκλογικά ή δημοσκοπικά μας στοιχεία. Θέλουμε να πάμε πιο μπροστά. Και ξέρετε κάτι; Επειδή αυτό το ξαναζήσαμε στην Ελλάδα, υπήρξε ξανά μια περίοδος που ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, ξεκίνησε από χαμηλότερα νούμερα. Αποδείξαμε ότι ακόμα και αυτό που φαίνεται σχεδόν αδύνατο μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Και το αποδείξαμε σε δύσκολες συνθήκες. Τότε στηρίξαμε την πατρίδα μας να βγει από μια χρεοκοπία που την έριξαν οι δεξιές πολιτικές και ένα πελατειακό κράτος και επειδή τώρα ξαναζούμε και δεξιές πολιτικές και πελατειακό κράτος, νομίζω ότι αξίζει αλλά και μπορούμε, εφόσον έχουμε και πολύτιμα διδάγματα και από την κυβερνητική εμπειρία, να κάνουμε αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα πραγματικότητα.

Δ. Κρουστάλλη: Τώρα θα ήθελα να ρωτήσω και για την κυβερνητική εμπειρία γιατί σας έβλαψε κιόλας δεν σας ωφέλησε μόνο, αλλά τελείωσε ο χρόνος μας.

Σ. Φάμελλος: Αν θέλετε μπορούμε να συζητήσουμε για την κυβερνητική εμπειρία. Παραδείγματος χάριν για τις μεγάλες τομές που κάναμε στο περιβάλλον, ενώ τώρα μαθαίνουμε στην Ευρώπη ότι ακόμα και αυτές οι ευρωπαϊκές και ελληνικές τομές, όπως η θαλάσσια χωροταξία, δεν προχωράνε με αποτέλεσμα η χώρα να θέτει υπό αμφισβήτηση κυριαρχικά δικαιώματα.

Είναι πολλά λοιπόν, μπορούμε να πούμε, που δυστυχώς σήμερα αποδομήθηκαν. Μπορώ να σας πω για το νερό, για την ανακύκλωση, για τις περιοχές Natura 2000, τους δασικούς χάρτες, τις Ενεργειακές Κοινότητες και όλα αυτά που υπηρέτησα εγώ και τα έχουμε συζητήσει εδώ στο φόρουμ. Ίσως χρειαζόμαστε ένα φόρουμ ακόμα για όλα αυτά που κάναμε ως Κυβέρνηση και τώρα δυστυχώς τα κατεδαφίζει ένα καθεστώς που το μόνο που σκέφτεται είναι την καρέκλα του και την οικογενειοκρατία. Νομίζω ότι απέναντι σε αυτό το καθεστώς η προοπτική του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι ξεκάθαρη. Πρόοδος για όλους τους Έλληνες και τις Ελληνίδες.

Δ. Κρουστάλλη: Κρατάμε την αισιοδοξία σας. Ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτή τη συζήτηση.

Σ. Φάμελλος: Και εγώ σας ευχαριστώ.

Το βίντεο της συνέντευξης: