Οι ΗΠΑ αποφεύγουν την επιβολή κυρώσεων σε θρησκευτικούς ηγέτες. Θα μπορούσε ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας να αποτελέσει εξαίρεση;
Επιμέλεια: Μαρίνα Ζιώζιου
Πρόκειται για έναν από τους εξέχοντες υποστηρικτές του Βλαντιμίρ Πούτιν, αφού προσφέρει απλόχερα… πνευματική κάλυψη για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ θεωρείται ύποπτος ότι «κερδίζει» από τη σύνδεση και τους δεσμούς του με τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας.
Ο λόγος για τον Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλο, που δεν έχει ακόμη «τιμωρηθεί» από τις Ηνωμένες Πολιτείες, παρά τις εκκλήσεις Ουκρανών ακτιβιστών και άλλων διεθνών αναλυτών, αλλά και αξιωματούχων, οι οποίοι τον βλέπουν ως «καταστροφική δύναμη» σε έναν ήδη βάναυσο πόλεμο. Οι Βρετανοί και οι Ουκρανοί επέβαλαν πρόσφατα κυρώσεις στον Κύριλλο, ενώ μια προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις αρχές Ιουνίου έπεσε στο κενό λόγω της αντίθεσης της Ουγγαρίας.
Στις Βρυξέλλες, η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνώρισε την επιρροή του Κύριλλου στον πόλεμο της Ουκρανίας, εξετάζοντας την επιβολή κυρώσεων εις βάρος του. Κι ενώ επισήμανε την υποστήριξη του Πατριάρχη Μόσχας στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την προπαγανδιστική συμπεριφορά του, η Ουγγαρία διατύπωσε αντιρρήσεις, δηλώνοντας ότι η κίνηση αυτή είναι «ανάρμοστη» και αντίθετη με τις «θεμελιώδεις αρχές της θρησκευτικής ελευθερίας». Η μοναδική αντίθετη φωνή επικράτησε και ο Κύριλλος έμεινε εκτός μαύρης λίστας!
Το Ηνωμένο Βασίλειο επέλεξε να επιβάλει κυρώσεις στον Κύριλλο, κυρίως, λόγω της ρητορικής του. «Ο Πατριάρχης Κύριλλος έχει κάνει πολλές δημόσιες δηλώσεις υπέρ της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία», αναφέρει ο βρετανικός κατάλογος κυρώσεων. «Παρέχει υποστήριξη ή προωθεί οποιαδήποτε πολιτική ή ενέργεια που αποσταθεροποιεί την Ουκρανία ή υπονομεύει ή απειλεί την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία ή την ανεξαρτησία της Ουκρανίας».
«Η φιλία με Πούτιν, ο πλουτισμός και οι μυστικές υπηρεσίες»
Ο φημολογούμενος πλούτος του Κύριλλου, η φιλία του με τον Πούτιν και οι υποτιθέμενοι εδώ και καιρό δεσμοί του με τις υπηρεσίες κατασκοπείας και ασφάλειας της Ρωσίας έχουν προκαλέσει συγκρίσεις με τους δεκάδες ολιγάρχες, των οποίων οι διασυνδέσεις με το Κρεμλίνο, οδήγησαν σε σειρά κυρώσεων των ΗΠΑ τους τελευταίους μήνες. Είναι το κήρυγμά του, ωστόσο, αυτό που οι επικριτές του λένε ότι είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα, αλλά που θα μπορούσε, επίσης, να είναι ο ίδιος ο λόγος που οι ΗΠΑ δεν τον έχουν ακόμη «τιμωρήσει».
Ο θρησκευτικός ηγέτης των Ρώσων παροτρύνει συστηματικά το ποίμνιό του να υποστηρίξει την πολεμική προσπάθεια του Πούτιν, αποποιούμενος κάθε ενοχή για την εισβολή, ενώ περιγράφει τους αντιπάλους της Ρωσίας στην Ουκρανία ως «κακές δυνάμεις». «Εμείς ως λαός έχουμε αποδεχθεί τον διωγμό», δήλωσε ο Κύριλλος σε μια Λειτουργία το Σαββατοκύριακο. «Το αίσθημα της αγάπης για την πατρίδα μεγαλώνει και βλέπουμε πώς τα νέα παιδιά μας υπερασπίζονται τώρα τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης».
Τις ημέρες αφότου ο κόσμος έμαθε για τη σφαγή εκατοντάδων Ουκρανών πολιτών στη Μπούτσα, ο Κύριλλος έδωσε το «παρών» σε μια στρατιωτική εκκλησία και επαίνεσε τους Ρώσους ως «φιλειρηνικούς και σεμνούς ανθρώπους», οι οποίοι θα είναι έτοιμοι να «προστατεύσουν την πατρίδα» υπό οποιεσδήποτε συνθήκες.
Αμερικανοί αξιωματούχοι και πολιτικοί κατανοούν την απογοήτευση των Ουκρανών, αλλά ορισμένοι αναρωτιούνται αν αξίζει να κυνηγήσουν τον Κύριλλο, όταν υπάρχουν άλλοι Ρώσοι, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν καλύτερους… στόχους. Υπάρχει, επίσης, η πιθανότητα μια τέτοια επιβολή να εντείνει την υποστήριξη των Ρώσων προς τον θρησκευτικό τους ηγέτη, θεωρώντας αυτή την κίνηση ως πνευματική δίωξη.
«Δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχει ενεργό ενδιαφέρον για την επιβολή κυρώσεων σε έναν θρησκευτικό ηγέτη αυτή τη στιγμή στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών», δήλωσε ο βουλευτής Στίβεν Λιντς, ο οποίος προεδρεύει της επιτροπής για την εθνική ασφάλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων.
«Θεϊκές παρεμβάσεις»
Η προφανής σχέση του Κύριλλου με το Κρεμλίνο έχει ενισχύσει την επιρροή του και είναι σαφές ότι διατηρεί άριστες σχέσεις με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
«Είναι ευχάριστο να γνωρίζουμε ότι υπό την καθοδήγησή σας, η Εκκλησία συμμετέχει σε γόνιμη αλληλεπίδραση με το κράτος, συμβάλλοντας σημαντικά στην προώθηση των παραδοσιακών πνευματικών, ηθικών και οικογενειακών αξιών στην κοινωνία, στην εκπαίδευση της νέας γενιάς και στην ενίσχυση της ομόνοιας και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ των ανθρώπων σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς», έγραψε ο Ρώσος πρόεδρος σε επιστολή του προς τον Κύριλλο το Πάσχα.
Ο νυν Πατριάρχης Μόσχας γεννήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 1946 στο Λένινγκραντ (τη σημερινή Αγία Πετρούπολη) ως Βλαντιμίρ Μιχαήλοβιτς Γκουντιάεφ, γιος ενός ιερέα και μιας δασκάλας γερμανικών. Στην οικογένειά του, η ιεροσύνη φαίνεται πως έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τον δρόμο που τελικά ακολούθησε και τον χαρακτήρα που διαμόρφωσε. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο παππούς του, ο πατέρας του καθώς και ο αδερφός του υπήρξαν και αυτοί ιερωμένοι.
Ο Κύριλλος ξεκίνησε την καριέρα του μετά τις σπουδές με έναν διορισμό για να εκπροσωπήσει τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών στη Γενεύη το 1971. Αναρριχήθηκε στην ιεραρχία και μέχρι το 1975 ήταν μέλος της κεντρικής και εκτελεστικής επιτροπής του οργανισμού, πριν κλείσει τα 30 του χρόνια. Η ανοδική του πορεία συνεχίστηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1970 και του ’80, με αποκορύφωμα τη θέση του ως επικεφαλής του Τμήματος Εκκλησιαστικών Υποθέσεων της Εκκλησίας της Ρωσίας για δύο δεκαετίες.
Όμως, σύμφωνα με πληροφορίες του «Politico», η ανέλιξή του στην ιεραρχία του Πατριαρχείου Μόσχας μόνο τυχαία δεν είναι καθώς διαχρονικά τον συνοδεύει η υποψία ότι ήταν πράκτορας της KGB. Αξιοσημείωτο είναι ότι η θέση του στην KGB συμπίπτει, επίσης, με την πρώιμη καριέρα του Πούτιν, ο οποίος εντάχθηκε στην υπηρεσία το 1975. Ο Ρώσος πρόεδρος φέρεται να πέρασε χρόνο στη Νέα Ζηλανδία, παριστάνοντας τον μυστικό πωλητή παπουτσιών και αργότερα τον μυστικό μεταφραστή στην Ανατολική Γερμανία.
Πριν από λίγα χρόνια, αξιωματικοί της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB), δηλαδή της διάδοχης υπηρεσίας της KGB, παρευρέθηκαν σε ένα εργοτάξιο για μια νέα εκκλησία που κατασκευαζόταν, κοντά στο κτήριο της FSB της Μόσχας, μαζί με τον Πατριάρχη Κύριλλο. Κατά την τελετή, ο επικεφαλής αξιωματικός, Βίκτορ Οστρούχοφ, δήλωσε ότι «οι ένοπλοι αξιωματικοί του συμπορεύονται με την εκκλησία και ανησυχούν για τις επιθέσεις κατά του χριστιανικού τρόπου ζωής».
«Όλοι γνωρίζουν ότι τμήμα της ρωσικής εκκλησίας είναι γεμάτο πράκτορες. Αυτό δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί αν δεν υπήρχε έγκριση από την κορυφή του Πατριαρχείου Μόσχας. Εξάλλου, ο Κύριλλος αναδείχθηκε μέσω αυτού του συστήματος», αναφέρει ο Ρώσος ερευνητής και δημοσιογράφος εθνικής ασφάλειας, Αντρέι Σολντάτοφ, λίγο πριν μπει στον ομοσπονδιακό κατάλογο καταζητούμενων του Κρεμλίνου. «Ήταν μια αμοιβαία επωφελής σχέση».
Χρόνια πριν, πρόσθεσε ο Σολντάτοφ, η σχέση της FSB και της εκκλησίας παγιώθηκε όταν αρκετοί καθολικοί ιερείς απελάθηκαν από τη χώρα ως ύποπτοι για κατασκοπεία, οδηγώντας τους ακτιβιστές να πιστεύουν ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία πίεσε το κράτος να πατάξει τον θρησκευτικό ανταγωνισμό και τη διαφωνία. Ένας άλλος καθολικός ιερέας εκδιώχθηκε από τη Ρωσία στα μέσα Απριλίου, αφού η βίζα του ανακλήθηκε για ανεξήγητους λόγους.
Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία συνέχισε να αναπτύσσεται μετά την εκλογή του Κύριλλου στο Πατριαρχείο. Παρά τη φθίνουσα συμμετοχή των πιστών στα εκκλησιαστικά δρώμενα, περισσότερες από 150 ρωσικές ορθόδοξες επισκοπές έχουν ξεφυτρώσει και σχεδόν 10.000 περισσότεροι κληρικοί έχουν ενταχθεί στο Πατριαρχείο από το 2009, σύμφωνα με έκθεση της εκκλησίας για το 2019. Είναι κοινό μυστικό ότι το Κρεμλίνο μέσω της εκκλησίας στέλνει πράκτορες στο εξωτερικό.
«Ο περίεργος… πλουτισμός»
Τη δεκαετία του 1990, το Κρεμλίνο παρέδωσε στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία άδεια καπνού, για να δημιουργήσει μια επιχείρηση για την εισαγωγή αφορολόγητων τσιγάρων. Η επιχείρηση αυτή φέρεται να απέφερε πάνω από 75 εκατομμύρια δολάρια (!). Και, εντελώς τυχαία, διοικούνταν από το Τμήμα Εκκλησιαστικών Υποθέσεων της Εκκλησίας της Ρωσίας, υπό τον Κύριλλο. Πολλοί κακοπροαίρετοι διατυπώνουν τη σκέψη ότι μέρος των εσόδων ενίσχυσε τον προσωπικό του κουμπαρά.
Το 2012, Ρώσοι bloggers εντόπισαν τον Κύριλλο να φοράει ένα ρολόι Breguet, αξίας 30.000 δολαρίων σε μια συνέντευξη, μια πολυτέλεια που θεωρητικά ήταν πάνω από τις δυνατότητές του. Αν και το Πατριαρχείο Μόσχας προσπάθησε να «διορθώσει» την κατάσταση με photoshop, ξέχασε να αφαιρέσει την αντανάκλασή του πάνω στο τραπέζι. Μια έρευνα του 2020 από το ρωσικό ανεξάρτητο Μέσο Ενημέρωσης «Proekt» διαπίστωσε ότι εννέα ακίνητα, αξίας εκατομμυρίων ευρώ, στη Ρωσία ανήκουν ή συνδέονται με τον Κύριλλο.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν τη θρησκευτική ελευθερία ως αναφαίρετο δικαίωμα και ως εκ τούτου δεσμεύονται για τη διατήρηση και την προώθησή της για όλους», δήλωσε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ο δισταγμός της Αμερικής όσον αφορά στις κυρώσεις μπορεί να είναι ενδεικτικός του τρόπου με τον οποίο η Ουάσινγκτον αντιλαμβάνεται τη θρησκεία. Αλλά στη Ρωσία, υποστηρίζει ο Σολντάτοφ, τα όρια μεταξύ εκκλησίας και κράτους δεν είναι απλώς θολά, είναι σχεδόν δυσδιάκριτα.
Πηγή: skai.gr
Δείτε την ροή ειδήσεων και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
