Την εμπειρία της από τον εμβολιασμό στην Ελλάδα περιγράφει σε άρθρο της στην Deutsche Welle η δημοσιογράφος Ειρήνη Αναστοσοπούλου, η οποία ζει στη Γερμανία και είναι ανταποκρίτρια του γερμανικού μέσου στην Ελλάδα.

Στο άρθρο της συγκρίνει τη διαδικασία στην Ελλάδα με αυτή που ακολουθείται στη Γερμανία, ενώ αναφέρεται και στους ενδοιασμούς που είχε σχετικά με το εμβόλιο της AstraZeneca.

Γράφει συγκεκριμένα:

Η απόφαση δεν ήταν εύκολη. Καταρχήν σε επίπεδο διαδικασίας. Αρνητικό τεστ PCR όχι παλαιότερο από 72 ώρες, επιλογή ημέρας που να πετά η αεροπορική εταιρεία και μετακίνηση με δύο τραίνα στο αεροδρόμιο, επειδή κατ΄ εξαίρεση την ημέρα της πτήσης οι Γερμανικοί Σιδηρόδρομοι έκαναν εργασίες αναβάθμισης του σιδηροδρομικού δικτύου. Αλλά υπήρχαν και εκπλήξεις της τελευταίας στιγμής: Η αεροπορική εταιρεία ελλείψει επιβατών συγχώνευσε δύο πτήσεις σε μία με αποτέλεσμα να αλλάξει η ημερομηνία της πτήσης και να γίνει μέσω άλλης πόλης. Άρα, αλλαγή δύο αεροπλάνων. Στις δυσκολίες προστέθηκε και το ότι η αιωρούμενη γόνδολα που μεταφέρει επιβάτες από τον σιδηροδρομικό σταθμό στο αεροδρόμιο είχε χαλάσει και η μεταφορά γίνονταν με λεωφορείο. Με αεροπλάνα και (σχεδόν) βαπόρια, τραγούδησε ο Σαββόπουλος…

Απλά, χωρίς γραφειοκρατία
Η απόφαση δεν ήταν εύκολη και από πλευράς ουσίας. Το εμβόλιο της AstraZeneca έχει ενοχοποιηθεί για θρομβώσεις κυρίως στον εγκέφαλο με περιστατικά, ελάχιστα μεν, αλλά υπαρκτά, σε όλες τις χώρες όπου χρησιμοποιήθηκε. Όμως εάν περίμενα τις δύσκαμπτες, αργόσυρτες και γραφειοκρατικές διαδικασίες εμβολιασμού στη Γερμανία, ίσως και να περνούσαν ακόμη μήνες μέχρι να έρθει η σειρά μου, και ίσως να έπρεπε να κάνω το ίδιο εμβόλιο. Στην Ελλάδα, ωστόσο, η κατάσταση διαμορφώνονταν διαφορετικά. Η ηλικιακή μου ομάδα είχε ανοίξει, ΑΦΜ και ΑΜΚΑ διέθετα. Συγγενής μου μπήκε στην διεύθυνση emvolio.gr (γιατί από το εξωτερικό δεν επιτρέπει το σύστημα) και η ημερομηνία με «περίμενε». Την άλλαξα για να συμπέσει με το καθολικό Πάσχα της άδειάς μου και το σύστημα «αντέδρασε». Είχα ακόμη και τη δυνατότητα να επιλέξω το εμβολιαστικό κέντρο με διαθεσιμότητα για ραντεβού. Τόσο απλά. Αμέσως μου ήρθε μήνυμα στο μέιλ μου και στο κινητό μου προς επιβεβαίωση του εμβολιαστικού κέντρου, της ώρας και της ημέρας. Όχι μόνο του πρώτου αλλά και του δεύτερου εμβολιασμού μετά από 12 εβδομάδες.

Τόσο απλά, χωρίς κόπο, χωρίς τηλεφωνήματα, γραφειοκρατία και ξεχωριστές διατυπώσεις, με σεβασμό στον πολίτη. Μια διαδικασία που αναζητούσα και περίμενα να συναντήσω στην οργανωμένη Γερμανία, αλλά την βρήκα στην «ανοργάνωτη» Ελλάδα με το σημαντικό φορτίο χώρας του ευρωπαϊκού νότου, όπως καθιερώθηκε την τελευταία δεκαετία της δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης στην ΕΕ. Για κάποιον που ζει στη Γερμανία, αυτό ισοδυναμεί σε κάθε περίπτωση με ανέλπιστη έκπληξη. Ίσως στο υποσυνείδητο να προκαλεί και ψήγματα περηφάνειας, δεν μπορώ να το ελέγξω. Οι εκπλήξεις με συνόδευσαν και τις πρώτες ημέρες διαμονής στην Αθήνα. Το emvolio.gr με βομβάρδιζε καθημερινά με sms και μέιλ υπενθύμισης του ραντεβού. Μου έσπασε τα νεύρα. Οι ειδήσεις από τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Γαλλία για το εμβόλιο της AstraZeneca δεν ήταν καθόλου ενθαρρυντικές. Η αρθρογραφία για τα θρομβωτικά επεισόδια με νεκρούς πολλαπλασιάζονταν. Χώρες ανέστειλαν τους εμβολιασμούς…

Στον δρόμο της ανοσίας
Η Μόνιμη Επιτροπή Εμβολιασμού (Stiko) της Γερμανίας συνέστησε μάλιστα η δεύτερη δόση να γίνει με άλλο εμβόλιο. Η εμπιστοσύνη μου κλονίστηκε. Μέχρι την τελευταία στιγμή αμφιταλαντευόμουν. Το δίλημμα τεράστιο. Τί θα έπρεπε να κάνω; Μήπως να ακυρώσω το ραντεβού; Απευθύνθηκα σε συναδέλφους και φίλους που έκαναν το εμβόλιο, σε γνωστούς και άγνωστους γιατρούς για να εκφράσω τους φόβους μου. Όλοι με διαβεβαίωσαν ότι οι παρενέργειες είναι αριθμητικά ελάχιστες μπροστά στα οφέλη από την αναχαίτιση του ίδιου του κορωνοϊού. Το σπέρμα αμφιβολίας με ακολούθησε ακόμη και όταν ανέβαινα διστακτικά τη σκάλα του εμβολιαστικού κέντρου στην καρδιά της Αθήνας. Το περιβάλλον από πλευράς επίπλωσης και συντήρησης του χώρου δεν ήταν αυτό που βλέπω στη Γερμανία. Αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις σημασία έχει το έμψυχο δυναμικό.

Και εδώ επιβεβαιώθηκε για άλλη μια φορά πόσο καταρχήν άνθρωποι είναι οι ‘Έλληνες γιατροί. Ο συγκεκριμένος γιατρός του κέντρου με καθησύχασε και πάλι και μου έδωσε οδηγίες για τις επόμενες ημέρες. Η νοσηλεύτρια που μου έκανε το εμβόλιο με παρακολουθούσε όλο το ημίωρο που κάθισα μετά τον εμβολιασμό. Τρέφω τεράστιο σεβασμό στους έλληνες και τις ελληνίδες γιατρούς και το νοσηλευτικό προσωπικό, γιατί δεν είναι μόνο καλοί γιατροί, αλλά και πολύ ανθρώπινοι. Αυτό, χωρίς καμιά διάθεση γενικεύσεων, διαφέρει αρκετά σε σχέση με τους γερμανούς γιατρούς, που λόγω ψυχοσύνθεσης και νοοτροπίας έχουν μια διαφορετική προσέγγιση των ασθενών. Τώρα βρίσκομαι σε μετεμβολιαστική φάση, αφού πέρασα τα γνωστά συμπτώματα. Το βασικότερο είναι ότι ξεκίνησε η διαδικασία ανάπτυξης ανοσίας για να ανακτήσω μερική ελευθερία μετακινήσεων που έχω ανάγκη λόγω εργασίας. Και επιστρέφοντας στη Γερμανία με το καλό, έχω πολλά να διηγηθώ.

Ακολουθήστε μας στο facebook

Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να υποστούν σοβαρό τραυματισμό όταν εμπλέκονται σε ατύχημα με το αυτοκίνητό τους απ’ ό,τι οι άνδρες, κυρίως λόγω του τύπου των οχημάτων (ελαφρύτερα και μικρότερα) που οδηγούν. Αυτό είναι το αποτέλεσμα έρευνας του Ανεξάρτητου Οργανισμού για την Ασφάλεια των Αυτοκινητοδρόμων των ΗΠΑ (IIHS), που στοχεύει στη μείωση των ατυχημάτων και προτείνει αλλαγές στις αυτοκινητοβιομηχανίες για να βελτιωθούν περαιτέρω και σε άλλους τομείς όταν σχεδιάζουν και κατασκευάζουν σύγχρονα αυτοκίνητα.

Αν και οι άνδρες εμπλέκονται σε περισσότερα θανατηφόρα ατυχήματα απ’ ό,τι οι γυναίκες, οι τελευταίες έχουν 20-28% περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες να χάσουν την ζωή τους και 37-73% περισσότερες πιθανότητες να τραυματιστούν σοβαρά μετά από δυνατές συγκρούσεις. Αναλύοντας τα δεδομένα και τα αυτοκίνητα που εμπλέκονται σε συγκρούσεις διαπιστώθηκε ότι αυτό συμβαίνει επειδή οι γυναίκες οδηγούν συνήθως μικρότερα και ελαφρύτερα αυτοκίνητα σε σύγκριση με τους άνδρες. Στις έρευνες που έχουν γίνει και έχουν χρησιμοποιηθεί νέα ανδρείκελα που προσομοιάζουν καλύτερα τον σωματότυπο των γυναικών, επιχειρήθηκε να βρεθούν τρόποι αντιμετώπισης αυτών των πιθανοτήτων στα μικρότερα αυτοκίνητα, ώστε να μειωθούν σε μεγάλο βαθμό τα αντίστοιχα ποσοστά.

Σε άλλες αναλύσεις και έχοντας δεδομένα από τραυματισμούς ανδρών και γυναικών που καταγράφηκαν από την αστυνομία και σημειώθηκαν μεταξύ των ετών 1998-2015 διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες είχαν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν έναν μέτριο τραυματισμό και δύο φορές περισσότερο να τραυματιστούν σοβαρά σε πνεύμονα και εγκέφαλο σε σχέση με τους άνδρες. Στις πλευρικές συγκρούσεις, οι πιθανότητες μέτριου τραυματισμού ήταν περίπου ίδιες με αυτές των ανδρών.

Για να προσδιοριστεί η απόκλιση μεταξύ ανδρών και γυναικών, όταν οι δοκιμές από τον ανεξάρτητο οργανισμό έγιναν σε παρόμοια οχήματα, ίδιου βάρους, όγκου και τεχνολογικών συστημάτων, οι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων μειώθηκαν σημαντικά, με τις γυναίκες να έχουν ελάχιστα περισσότερο αυξημένο κίνδυνο να τραυματιστούν πιο σοβαρά.

«Διαπιστώσαμε ότι οι γυναίκες είναι πολύ πιο πιθανό να υποστούν τραυματισμούς στα πόδια, κάτι που θα απαιτήσει περισσότερη έρευνα», ανέφερε μεταξύ άλλων η αντιπρόεδρος του IIHS, Τζέσικα Τζερμακιάν και συνέχισε: «Τα καλά νέα είναι ότι οι αλλαγές όπως η ενίσχυση του χώρου των επιβατών, η βελτίωση των ζωνών ασφαλείας και των αερόσακων έχουν συμβάλει στην προστασία τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών».

Αξίζει να θυμίσουμε ότι παλιότερες έρευνες έδειχναν ότι τα μεγάλα οχήματα προστατεύουν καλύτερα τους επιβάτες κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης. Αυτό έχει βάση στους νόμους της φυσικής. Έτσι όσο μεγαλύτερο είναι το μήκος του αυτοκινήτου, άρα και της ευρύτερης ζώνης παραμόρφωσης, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα σε μια δυνατή σύγκρουση. Αξίζει να επισημάνουμε ότι τα σύγχρονα αυτοκίνητα διαθέτουν προηγμένα σχεδιασμένα συστήματα παθητικής ασφάλειας, τα οποία εξασφαλίζουν μέγιστη προστασία. Και το σημαντικότερο όλων είναι ότι βελτιώνονται συνεχώς κάνοντας τα αυτοκίνητα πιο ασφαλή. Η μάζα ενός οχήματος είναι σημαντική κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο αυτοκίνητο να σπρώξει το μικρότερο. Έτσι, οι επιβάτες του μεγαλύτερου αυτοκινήτου θα εκτεθούν σε μικρότερη δύναμη από εκείνους σε ένα μικρότερο αυτοκίνητο. Αυτό συμβαίνει ακόμα κι αν και τα δύο αυτοκίνητα είναι εξοπλισμένα με συστήματα ασφαλείας υψηλής ποιότητας. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, οι κατασκευαστές έχουν κάνει μεγάλες αλλαγές για να αντιμετωπίσουν τις πιθανότητες τραυματισμών όταν υπάρξει σύγκρουση αυτοκινήτων διαφορετικών μεγεθών.

Η ημερομηνία κατασκευής και ο εξοπλισμός του αυτοκινήτου παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, ενώ μεγάλη σημασία έχουν και οι δεξιότητες ενός οδηγού. Τα πρότυπα ασφάλειας, οι κατασκευαστικές λύσεις και οι τεχνολογίες συνεχίζουν να εξελίσσονται και επομένως σήμερα ένα μικρό αυτοκίνητο πόλης μπορεί να παρέχει καλύτερη προστασία στους επιβάτες από ένα παλαιότερο SUV. Αυτός είναι και ο λόγος που κάθε νέο όχημα έχει κατασκευαστικές λεπτομέρειες και συστήματα που το κάνουν πιο ασφαλές, υιοθετώντας πάντα τις επισημάνσεις των Διεθνών Οργανισμών Δοκιμών αυτοκινήτων και έχοντας ως βασικό μέλημα τον μηδενισμό των τραυματισμών.

Ακολουθήστε μας στο facebook

Τη «σημαντική βοήθεια» που δίνουν τα οικιακά τεστ στο άνοιγμα σχολείων και λιανεμπορίου υπογράμμισε, σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Mega, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ ‘Ακης Σκέρτσος. Είναι μια «σημαντική προσθήκη στην εθνική στρατηγική για το testing», τόνισε.

«Όλοι θέλουμε να ανοίξει σταδιακά, με όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας, η οικονομία, η κοινωνία, η εκπαίδευση. Αυτό είναι το ζητούμενο, αυτή είναι η προσπάθεια που καταβάλλει η κυβέρνηση, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις εισηγήσεις της επιτροπής δημόσιας υγείας», τόνισε εισαγωγικώς ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι η επιτροπή «κάνει συστηματική αξιολόγηση κάθε εβδομάδα, καθημερινά των δεικτών κρουσμάτων και εισαγωγών στα νοσοκομεία σε κάθε περιοχή της χώρας. Και βάσει αυτών των συμπερασμάτων εισηγείται περιοριστικά ή όχι, μέτρα». Κατά συνέπεια, πρόσθεσε, δεν υπάρχει θέμα μη λειτουργίας του λιανεμπορίου στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, την Κοζάνη με βάση κάποια ατζέντα, αλλά τίθεται ζήτημα προστασίας της δημόσιας υγείας που προέχει πάνω από όλα. «Να κάνουμε όλοι λίγη υπομονή ακόμη», πρότεινε εξάλλου.

Αναφορικά με τις διαμαρτυρίες καταστηματαρχών σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κοζάνη, ο κ. Σκέρτσος αντέτεινε ότι «μέτρα στήριξης έχουν δοθεί. Στις τρεις αυτές περιοχές λειτουργούν 10.000 λιανεμπορικές επιχειρήσεις που, από την αρχή της πανδημίας, έχουν λάβει περίπου 123 εκατ. ευρώ σε μέτρα οικονομικής στήριξης, τόσο οι επιχειρηματίες όσο και οι εργαζόμενοι μέσα από τις επιστρεπτέες αλλά και άλλα μέτρα, όπως μειώσεις ενοικίων, αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, τώρα η έκτακτη αποζημίωση από 1.000 ως 4.000 ευρώ για κάθε επιχείρηση που μένει κλειστή». Αναγνώρισε, ωστόσο, ότι «είναι μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση να ρυθμίζουμε την καθημερινότητα και τη δραστηριότητά μας ανά εβδομάδα με διαφορετικό τρόπο. Ο κόσμος θέλει σταθερότητα και επιστροφή στην κανονικότητα. Είναι απόλυτα φυσιολογικό, υπάρχει μεγάλη κόπωση μετά από ένα χρόνο». Ωστόσο, συμπλήρωσε με έμφαση, «αυτό που προβλημάτισε έντονα την επιτροπή και την κυβέρνηση για τις τρεις περιοχές είναι η αλματώδης αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία. Τίθεται ζήτημα διακινδύνευσης με την επάρκεια του υγειονομικού συστήματος να φροντίσει να νοσηλευθούν σωστά οι ασθενείς που πάσχουν από κορονοϊό. Αυτό είναι το βασικό κριτήριο που οδήγησε στην έκτακτη απόφαση την Παρασκευή (…) Σε λίγες ημέρες είδαμε σχεδόν διπλάσια αύξηση των εισαγωγών στα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, αυτό ήταν το βασικό στοιχείο που οδήγησε στη συγκεκριμένη απόφαση».

Στο θέμα των self tests, αρχικώς έκανε λόγο για «σημαντική προσθήκη στην εθνική στρατηγική για το testing», ανακοινώνοντας παράλληλα ότι θα είναι διαθέσιμα στα μεγάλα αστικά κέντρα από την Πέμπτη, οπότε και θα μπορούν να πηγαίνουν οι γονείς στα φαρμακεία να προμηθεύονται τα τεστ για λογαριασμό των παιδιών τους με τα ΑΜΚΑ τους, και από την Παρασκευή στην υπόλοιπη Ελλάδα. Και, όπως διευκρίνισε, αυτήν την εβδομάδα θα είναι ανοιχτά μόνο τα ΑΜΚΑ των μαθητών και των εκπαιδευτικών – διοικητικού προσωπικού των σχολείων. Για το θέμα αυτό εξάλλου θα γίνει αύριο αναλυτική ενημέρωση από την υπουργό Παιδείας και τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας.

«Έχουμε πλέον το εργαλείο των οικιακών τεστ για όλους τους μαθητές. Συνεπώς αυτός ο οποίος διαγιγνώσκεται θετικός, θα μπορεί να κάνει κι ένα δεύτερο επαναληπτικό, δωρεάν τεστ, και να μένει στο σπίτι, άρα να μην μεταφέρει τον ιό στο σχολείο -αυτή είναι η βασική διαφορά. Και μόλις καταφέρουμε την επόμενη εβδομάδα να έχουμε επάρκεια τεστ και για το λιανεμπόριο, το ίδιο θα ισχύσει και για αυτό. ‘Αρα, θα μπορέσουμε να ανοίξουμε το λιανεμπόριο οργανωμένα και με ασφάλεια», ανέφερε για να συμπεράνει: «είναι σημαντική η βοήθεια που μας δίνουν τα οικιακά τεστ».

Στο ερώτημα που απασχολεί χιλιάδες συμπολίτες μας, αν εν τέλει τη Δευτέρα θα ανοίξουν τα Λύκεια, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ απάντησε ότι «αυτή είναι η συζήτηση που έχει γίνει με την επιτροπή και επί της αρχής έχει συμφωνηθεί ότι μπορούν να λειτουργήσουν τα Λύκεια με βάση και τα επιδημιολογικά δεδομένα και την επάρκεια των ατομικών οικιακών τεστ σε όλη την Επικράτεια».

Ενώ στο άλλο καίριο ερώτημα, τι θα γίνει με τις πασχαλινές διακοπές, εξήγησε ότι «είναι νωρίς ακόμη, ας προχωρήσουμε συντεταγμένα και με ασφάλεια στο άνοιγμα που όλοι θέλουμε να γίνει. Να μην έχουμε αύξηση κρουσμάτων, να δώσουμε αναγκαίες ανάσες ελευθερίας σε όλο τον κόσμο που θα συμβάλουν στην αποκλιμάκωση των κρουσμάτων». Πάντως, πρόσθεσε, ο σχεδιασμός είναι από αρχές Μαΐου θα απελευθερωθούν οι μετακινήσεις από νομό σε νομό, αλλά «δεν μπορούμε να πούμε κάτι ακόμη για το Πάσχα».

«Το lockdown έχει κρατήσει πάρα πολύ, μπορεί και να φέρνει ανάποδα αποτελέσματα, αυτό πρέπει να το καταλάβουν και οι ειδικοί της επιτροπής του Υπουργείου Υγείας», παρατήρησε επίσης για να συμπληρώσει: «πρέπει να υπάρξει μια οργανωμένη, με ασφάλεια, επιστροφή σε οικονομικές και κοινωνικές δραστηριότητες». Και το επόμενο διάστημα «πρέπει να συμβιώσουμε με τον ιό και με τα κρούσματα, τα οποία θα πλήττουν όλο και λιγότερο ευάλωτες ηλικιακά ομάδες του πληθυσμού και παθήσεις υψηλού κινδύνου», γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα να κινδυνεύουν λιγότερο τα νοσοκομεία μας, ωστόσο «ο ιός θα κυκλοφορεί ανάμεσά μας».

Στο θέμα του τουρισμού ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ μετέφερε την κυβερνητική φιλοδοξία, το 50% του πληθυσμού να έχει εμβολιαστεί ως το τέλος Ιουνίου. Αναλυτικά, σύμφωνα με όσα είπε ο Α. Σκέρτσος, το χρονοδιάγραμμα έχει ως εξής: από τα τέλη Μαΐου θα ανοίξουν οι εμβολιασμοί για τους κάτω των 60. Τον Απρίλιο θα έχουν καλυφθεί οι άνω των 60 και τα νοσήματα πολύ υψηλού κινδύνου, και τον Μάιο τα νοσήματα λιγότερο υψηλού κινδύνου, ενώ από εκεί και πέρα θα ανοίξει για το γενικό πληθυσμό. «Τότε θα δούμε και την προτεροποίηση όσων εργάζονται στον τουρισμό, ώστε να μπορέσουμε να πούμε ότι ως χώρα ανοίγουμε με ασφάλεια τον τουρισμό μας», δήλωσε επίσης.

«Ας τηρήσουμε τα μέτρα όπως πρέπει, ας είμαστε προσεκτικοί στις κοινωνικές επαφές μας, την οικονομική – επιχειρηματική – εργασιακή δραστηριότητα, κι όλα θα πάνε καλά» κατέληξε ο κ. Σκέρτσος.

Ακολουθήστε μας στο facebook

Το 2021 σηματοδοτεί την επέτειο των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821, ωστόσο αποτελεί το ορόσημο ενός ακόμα επετειακού εορτασμού, από εκείνους που δεν είναι ιδιαίτερα διαδεδομένοι, αλλά που η νεότερη ιστορία έχει καταγράψει ως σημαντικούς σταθμούς στη μακραίωνη πορεία της πατρίδας μας προς την ελευθερία και την ανεξαρτησία.

Ήταν τέτοιες μέρες, πριν από ογδόντα χρόνια -Απρίλιος του 1941- που τα ελληνικά στρατεύματα στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο σφυροκοπούνταν για τρεις συνεχόμενες μέρες από τα ναζιστικά στρατεύματα, τα οποία υπερτερούσαν αριθμητικά και εξοπλιστικά. Μπορεί αυτή η άνιση μάχη να έληξε με νίκη της Γερμανίας, ωστόσο έχει καταγραφεί ως μία από τις σπουδαιότερες πολεμικές αναμετρήσεις του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κι αυτό γιατί μια χούφτα Έλληνες υπερασπίστηκαν με ηρωισμό και αυτοθυσία τις «Μακεδονικές Θερμοπύλες», στο Ρούπελ και στα υπόλοιπα οχυρά της λεγόμενης «Γραμμής Μεταξά», απέναντι στις σιδηρόφρακτες ναζιστικές ορδές.

Ήταν αυτοί που δεν δίστασαν να πουν στους Γερμανούς: «Τα οχυρά δεν παραδίνονται. Καταλαμβάνονται». Έτσι απάντησε ο αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος, διοικητής του οχυρού Ρούπελ, όταν ο εχθρός τού ζήτησε να εγκαταλείψει τον αγώνα και να παραδώσει το συγκρότημα. Εκ των υστέρων αποδείχθηκε ότι η«Μάχη των Οχυρών», σε συνδυασμό με τη «Μάχη της Κρήτης» που ακολούθησε, διατάραξαν τον σχεδιασμό του Χίτλερ για τη σχεδιαζόμενη επίθεση στη Ρωσία, με τα γνωστά ολέθρια αποτελέσματα για τη ναζιστική Γερμανία.

Σήμερα, ογδόντα χρόνια μετά, η πρωτοβουλία μιας ομάδας δραστήριων ανθρώπων από τις Σέρρες, που σύστησαν μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (Κοιν.Σ.Επ.) την «ΑΓΚΙΣΤΡΟ ΔΡΑΣΗ», στοχεύει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και στην ανάδειξη των οχυρών ως μνημείων πολιτισμού μέσα από ποίκιλες δράσεις και πρωτοβουλίες. Προς την επίτευξη αυτού του στόχου συνεργάζονται με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το Γενικό Επιτελείο Στρατού αλλά και την τοπική αυτοδιοίκηση.

Μια διαδραστική ιστοσελίδα

Από τις σημαντικές πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει και μέχρι σήμερα αποτελεί αξιόλογη και πολύπλευρη προσπάθεια, είναι η δημιουργία μιας διαδραστικής ιστοσελίδας (www.metaxaslines.gr). Φιλοδοξία τους είναι η ιστοσελίδα αυτή να αποτελέσει σημείο αναφοράς για εκείνα τα σημαντικά γεγονότα αλλά και να λειτουργήσει ως μέσο επικοινωνίας ανάμεσα στους ηρωικούς αγωνιστές των οχυρών και τους απογόνους τους, που ακόμα ζουν με την ανάμνησή τους.

«Βασικός μας στόχος», εξηγεί στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο πρόεδρος της «ΑΓΚΙΣΤΡΟ ΔΡΑΣΗ» Άνθιμος Γεωργιάδης, «είναι να συγκεντρώσουμε κείμενα, φωτογραφικό και κινηματογραφικό υλικό, ιστορικά τεκμήρια κ.ά. που σχετίζονται τόσο με τη Μάχη των Οχυρών, όσο και με την κατασκευή της θρυλικής Γραμμής Μεταξά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, που αποτελεί το μεγαλύτερο κατασκευαστικό έργο στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα και μάλιστα κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες».

Με απόλυτο σεβασμό στη θυσία των στρατιωτών και των επιστράτων, που έχασαν τη ζωή τους στα οχυρά αλλά και με γνώμονα τη διάδοση της γνώσης, μέσα από την έρευνα και τη μελέτη, τα στελέχη της Κοιν.Σ.Επ. συνεργάζονται με ιστορικούς, μελετητές, συλλέκτες και όσους είναι σε θέση να προσφέρουν πολύτιμο υλικό από εκείνη την περίοδο.

Ένα ψηφιακό κοιμητήριο

Το πιο σημαντικό όμως που παρέχει η ιστοσελίδα είναι η καταγραφή των 530 πεσόντων στη μάχη των οχυρών, κατά αλφαβητική σειρά και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού (ΔΙΣ). Ωστόσο, η Κοιν.Σ.Επ. προχώρησε ένα βήμα παραπάνω, δίνοντας τη δυνατότητα της διαδραστικής συμμετοχής των απογόνων κάθε πεσόντα.

Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Γεωργιάδης, «μας ενδιαφέρει να δημιουργήσουμε μία βάση δεδομένων για τους πεσόντες αλλά κι όσους έλαβαν μέρος στη “ Μάχη των Οχυρών”, ζητώντας από τους απογόνους τους πληροφορίες και ενθύμια, που θα διατηρήσουν ζωντανή τη μνήμη του αγώνα τους. Υπήρχαν περιπτώσεις που πολλά βιογραφικά συμπληρωθήκαν από πληροφορίες που μας έδωσαν οι απόγονοι, μαζί με φωτογραφίες που μας έστειλαν. Πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι στην καταγραφή δεν συμπεριλαμβάνεται ο ακριβής αριθμός των πεσόντων, που όμως δεν ξεπερνούν τους εξακόσιους. Στην πραγματικότητα, εκείνο που δημιουργήσαμε είναι ένα ψηφιακό κοιμητήριο στη μνήμη εκείνων που χάθηκαν στη Μάχη των Οχυρών».

Πρέπει να τονιστεί ότι η λίστα αυτή ανανεώνεται συνεχώς, με κάθε νέο στοιχείο που τεκμηριώνεται, αφού θεωρείται βέβαιο πως ο αριθμός των πεσόντων κατά τη «Μάχη των Οχυρών» είναι μεγαλύτερος από τους 530 και πλέον πεσόντες, που σήμερα είναι επίσημα καταχωρημένοι. Προς αυτή την κατεύθυνση είναι πολύτιμη η κινητοποίηση όλων των συγγενών και απογόνων των πεσόντων, οι οποίοι έχουν τη μοναδική ευκαιρία και δυνατότητα να εμπλουτίζουν την ψηφιακή βάση δεδομένων με νέες πληροφορίες, φωτογραφίες και τεκμήρια που θα διατηρήσουν ζωντανή τη μνήμη του αγώνα και της θυσίας των δικών τους ανθρώπων.

Άγνωστος ο τόπος ταφής τους

Καθώς «σερφάρει» ο επισκέπτης στην ιστοσελίδα, με έκπληξη παρατηρεί ότι από το μεγαλύτερο μέρος των βιογραφικών λείπει ο τόπος ταφής του πεσόντα στρατιώτη ή επιστράτου και δηλώνεται ως άγνωστος. Σύμφωνα με τον ιστορικό και ερευνητή Γιώργο Πολύχρους, συνεργάτη της «ΑΓΚΙΣΤΡΟ ΔΡΑΣΗ», αυτό οφείλεται «στο γεγονός ότι ενώ μέχρι σήμερα έχουμε μαρτυρίες για το πού σκοτώθηκαν οι στρατιώτες αυτοί, εντούτοις δεν έχει γίνει ολοκληρωμένη έρευνα από την πολιτεία ή την ηγεσία του στρατού προκειμένου να ανευρεθούν τα οστά τους. Επιπλέον, με τη μέθοδο του DNA μπορεί να γίνει η ταυτοποίηση των στοιχείων τους και στη συνέχεια να ταφούν με τιμές. Είναι ελάχιστοι οι πεσόντες, για τους οποίους γνωρίζουμε που έχουν ταφεί. Υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες ακόμα και από τους τότε διοικητές για το πού σκοτώθηκαν οι στρατιώτες, αλλά όλα αυτά τα χρόνια δεν έγινε καμία έρευνα για να βρεθούν. Στις λιγοστές περιπτώσεις που έγινε, υπήρξε ομαδική ταφή γιατί δεν προηγήθηκε ταυτοποίηση στοιχείων ώστε να ξέρουμε σε ποιον ανήκουν τα οστά».

«Είναι γεγονός πάντως ότι μέχρι σήμερα, ογδόντα χρόνια μετά τη λήξη της “ Μάχης των Οχυρών” δεν υπάρχει ένα κενοτάφιο, ένα μνημείο, στο οποίο να αναγράφονται όλα τα ονόματα και των 530 πεσόντων που πολέμησαν με αυταπάρνηση και πραγματικά θυσιάστηκαν έστω κι αν γνώριζαν την υπεροχή του γερμανικού στρατού», συμπληρώνει ο κ. Πολύχρους, που έχει το συντονισμό της συγκεκριμένης ενότητας στην ιστοσελίδα.

Πεσόντες από κάθε γωνιά της Ελλάδας

Από τις πιο ενδιαφέρουσες παραμέτρους της ιστοσελίδας είναι ότι υπάρχουν ιστορικά τεκμήρια (έγγραφα, επιστολές, χάρτες) για τα γεγονότα, δημοσιευμένα σε γερμανικές εφημερίδες της εποχής -και όχι μόνο- τα οποία παραθέτονται αυτούσια. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα όσα γραπτά τεκμήρια είναι ξενόγλωσσα, τα στελέχη της Κοιν.Σ.Επ. τα έχουν μεταφράσει, δίνοντας έτσι μια ολοκληρωμένη εικόνα των ιστορικών γεγονότων, όπως τα έβλεπαν και τα αντιλαμβάνονται οι ξένοι και κυρίως οι Γερμανοί.

Μια εξίσου σημαντική καταγραφή που υπάρχει στην ιστοσελίδα είναι αυτή του αριθμού των πεσόντων ανάλογα με το γεωγραφικό διαμέρισμα της Ελλάδας, από το οποίο προέρχονται. Έτσι, στην πρώτη πεντάδα συναντάμε τις Σέρρες (με 69 πεσόντες), την Καβάλα (με 69 πεσόντες), τη Θεσσαλονίκη (με 62 πεσόντες), την Αττική (με 49 πεσόντες) και τη Δράμα (με 23 πεσόντες).

Από κάθε γωνιά της Ελλάδας (υπάρχουν 49 καταγεγραμμένες περιοχές) επίστρατοι οπλίτες, αξιωματικοί και υπαξιωματικοί πολέμησαν με αυτοθυσία για τη διατήρηση της «Γραμμής Μεταξάς», εμποδίζοντας τα γερμανικά στρατεύματα να εισέλθουν στην Ελλάδα. Ακόμα και όταν στη Θεσσαλονίκη υπήρξε συνθηκολόγηση με τη Ναζιστική Γερμανία, οι στρατιώτες στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο συνέχιζαν να υπερασπίζονται με τόλμη και σθένος τα οχυρά.

Μια ιστορική εκκρεμότητα

Η ιστοσελίδα, που με πολλή όρεξη και διάθεση αλλά κυρίως με σεβασμό στη μνήμη όσων χάθηκαν στη «Μάχη των Οχυρών» δημιούργησαν τα στελέχη της Κοιν.Σ.Επ. «ΑΓΚΙΣΤΡΟ ΔΡΑΣΗ», αποτελεί έναν συνδετικό κρίκο του χθες με το σήμερα. Μέσα από τις αναφορές της ζωντανεύουν ξανά πρόσωπα, γεγονότα, ηρωικές στιγμές, η στρατιωτική ιστορία της περιοχής, έτσι όπως την έγραψαν οι πρωταγωνιστές της στα συνολικά είκοσι ένα συγκροτήματα της «Γραμμής Μεταξά», που στις αρχές Απρίλιου του 1941, δέχτηκαν το κύριο κύμα της γερμανικής επίθεσης.

Οι άνθρωποι της «ΑΓΚΙΣΤΡΟ ΔΡΑΣΗ», με την πρωτοβουλία που ανέλαβαν, ευελπιστούν όχι μόνο να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη όσων πολέμησαν με ηρωισμό και αυτοθυσία στην «Μάχη των Οχυρών» απέναντι στις υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις του Χίτλερ, αλλά να ευαισθητοποιήσουν τις επίσημες Αρχές (όπως έχει συμβεί σε αρκετές χώρες -π.χ. Γαλλία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο κ.ά.- που έχασαν στρατιώτες στη διάρκεια του Α’ και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου), ώστε να ασχοληθούν σοβαρά με την εύρεση των πρόχειρων τάφων των πεσόντων των οχυρών της λεγόμενης Γραμμής Μεταξά, της ταυτοποίησης των οστών τους και της ταφής τους με όλες τις δέουσες τιμές.

Ακολουθήστε μας στο facebook