Δύο αντισώματα που εξουδετερώνουν όλα τα γνωστά στελέχη του κοροναϊού, συμπεριλαμβανομένης και της παραλλαγής Όμικρον, με αποτελεσματικότητα έως και 95%, απομόνωσαν ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.
Οι ίδιοι εκτιμούν πως η στοχευμένη θεραπεία με αντισώματα σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να χρησιμεύσει ως αποτελεσματικό υποκατάστατο για τα εμβόλια, ιδίως για ευάλωτες ομάδες και ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Με τη χρήση της θεραπείας αντισωμάτων εκτιμούν ότι μπορεί να εξαλειφθεί και η ανάγκη για επαναληπτικές δόσεις εμβολίων στον γενικό πληθυσμό κάθε φορά που εμφανίζεται μια νέα παραλλαγή.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως ότι τα αντισώματα που απομονώνονται από το ανοσοποιητικό σύστημα ασθενών με COVID-19 είναι αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση όλων των γνωστών στελεχών του ιού, συμπεριλαμβανομένων των παραλλαγών Δέλτα και Όμικρον.
Επικεφαλής της έρευνας που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications Biology, ήταν η Δρ Νατάλια Φρόιντ, ενώ μετείχαν οι διδακτορικοί φοιτητές Μάικλ Μορ και Ρουόφαν Λι του Τμήματος Κλινικής Μικροβιολογίας και Ανοσολογίας της Ιατρικής Σχολής Sackler. Συνεργάστηκαν για την εκπόνηση της μελέτης ο δρ Μπέν Κρόκερ από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο, ο Καθ. Γιε Ξιανγκ του Πανεπιστημίου Tsinghua στο Πεκίνο, ο καθηγητής Μέιταλ Γκαλ Τανάμι και ο Δρ Μόσε Ντεσάου από το Πανεπιστήμιο Bar-Ilan.
Η μελέτη αυτή έγινε σε συνέχεια προκαταρκτικής μελέτης από τον Οκτώβριο του 2020, όπου η Δρ Φρόιντ και οι συνεργάτες της ανέλυσαν την αλληλουχία όλων των Β κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος από το αίμα όσων είχαν αναρρώσει από το αρχικό στέλεχος του COVID στο Ισραήλ. Τότε, είχαν απομονώσει εννέα αντισώματα. Με την παρούσα μελέτη, ανακάλυψαν ότι κάποια από αυτά τα αντισώματα είναι πολύ αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση των νέων παραλλαγών Δέλτα και Όμικρον.
Η Δρ Φρόιντ σημείωσε πως: «Στην προηγούμενη μελέτη, δείξαμε ότι τα διάφορα αντισώματα που σχηματίζονται ως απάντηση στη μόλυνση με τον αρχικό ιό στρέφονται εναντίον διαφορετικών σημείων του ιού. Τα πιο αποτελεσματικά αντισώματα ήταν εκείνα που δεσμεύονταν στην πρωτεΐνη «ακίδα» του ιού, στο ίδιο σημείο όπου η ακίδα δεσμεύει τον κυτταρικό υποδοχέα ACE2. Φυσικά, δεν ήμασταν οι μόνοι που απομονώσαμε αυτά τα αντισώματα και το παγκόσμιο σύστημα υγείας τα χρησιμοποίησε εκτενώς μέχρι την άφιξη των διαφορετικών παραλλαγών του κοροναϊού, που στην πραγματικότητα κατέστησαν άχρηστα τα περισσότερα από αυτά τα αντισώματα.
Στην τρέχουσα μελέτη, αποδείξαμε ότι δύο άλλα αντισώματα, το TAU-1109 και το TAU-2310, τα οποία δεσμεύουν την πρωτεΐνη ακίδα του ιού σε διαφορετική περιοχή από την περιοχή όπου ήταν συγκεντρωμένα τα περισσότερα αντισώματα μέχρι τώρα (και επομένως ήταν λιγότερο αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση του αρχικού στελέχους) είναι στην πραγματικότητα πολύ αποτελεσματικές στην εξουδετέρωση των παραλλαγών Δέλτα και Όμικρον.
Σύμφωνα με τα ευρήματά μας, η αποτελεσματικότητα του πρώτου αντισώματος, TAU-1109, στην εξουδετέρωση του στελέχους Όμικρον είναι 92%, και στην εξουδετέρωση του στελέχους Δέλτα, 90%. Το δεύτερο αντίσωμα, το TAU-2310, εξουδετερώνει την παραλλαγή Όμικρον με αποτελεσματικότητα 84% και την παραλλαγή Δέλτα με αποτελεσματικότητα 97%.
Σύμφωνα με τον Δρ Φρόιντ, η εκπληκτική αποτελεσματικότητα αυτών των αντισωμάτων μπορεί να σχετίζεται με την εξέλιξη του ιού: «Η μολυσματικότητα του ιού αυξανόταν με κάθε παραλλαγή επειδή κάθε φορά άλλαζε την αλληλουχία αμινοξέων του τμήματος της πρωτεΐνης – ακίδας που συνδέεται με τον υποδοχέα ACE2, αυξάνοντας έτσι τη μολυσματικότητά του και ταυτόχρονα αποφεύγοντας τα φυσικά αντισώματα που δημιουργήθηκαν μετά τους εμβολιασμούς.
Αντίθετα, τα αντισώματα TAU-1109 και TAU-2310 δεν συνδέονται με τη θέση δέσμευσης του υποδοχέα ACE2, αλλά σε μια άλλη περιοχή της πρωτεΐνης ακίδας η οποία δεν υφίσταται πολλές μεταλλάξεις και επομένως είναι αποτελεσματικά στην εξουδετέρωση περισσότερων παραλλαγών. Αυτά τα ευρήματα προέκυψαν καθώς δοκιμάσαμε όλα τα μέχρι σήμερα γνωστά στελέχη του COVID».
Τα δύο αντισώματα, που κλωνοποιήθηκαν στο εργαστήριο τη Δρ Φρόιντ στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, στάλθηκαν για δοκιμές για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητά τους έναντι ζωντανών ιών σε εργαστηριακές καλλιέργειες στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια του Σαν Ντιέγκο και κατά ψευδοϊών στα εργαστήρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Bar – Ilan στη Γαλιλαία. Τα αποτελέσματα ήταν πανομοιότυπα και εξίσου ενθαρρυντικά και στα δύο τεστ.
Η Δρ Φρόιντ πιστεύει ότι τα αντισώματα μπορούν να επιφέρουν μια πραγματική επανάσταση στη μάχη κατά του COVID-19: «Πρέπει να δούμε την πανδημία του COVID-19 στο πλαίσιο προηγούμενων εστιών ασθενειών που έχει δει η ανθρωπότητα. Τα άτομα που εμβολιάστηκαν κατά της ευλογιάς κατά τη γέννηση και που σήμερα είναι 50 ετών εξακολουθούν να έχουν αντισώματα, επομένως προστατεύονται πιθανώς, τουλάχιστον εν μέρει, από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων για τον οποίο ακούμε πρόσφατα. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει με τον κορονοϊό. Για λόγους που δεν καταλαβαίνουμε πλήρως, το επίπεδο των αντισωμάτων κατά του COVID-19 μειώνεται σημαντικά μετά από τρεις μήνες, γι’ αυτό βλέπουμε ανθρώπους να μολύνονται ξανά και ξανά, ακόμη και αφού έχουν εμβολιαστεί τρεις φορές.
Κατά την άποψή μας, η στοχευμένη θεραπεία με αντισώματα και η διάθεσή τους στον οργανισμό σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να χρησιμεύσει ως αποτελεσματικό υποκατάστατο επαναλαμβανόμενων εμβολιασμών, ειδικά για πληθυσμούς σε κίνδυνο και σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Η μόλυνση από τον COVID-19 μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια και γνωρίζουμε ότι η παροχή αντισωμάτων τις πρώτες ημέρες μετά τη μόλυνση μπορεί να σταματήσει την εξάπλωση του ιού. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό ότι χρησιμοποιώντας αποτελεσματική θεραπεία με αντισώματα, δεν θα χρειάζεται να παρέχουμε αναμνηστικές δόσεις σε ολόκληρο τον πληθυσμό κάθε φορά που υπάρχει μια νέα παραλλαγή».
