Μέχρι 18% των δαπανών υγείας απορροφά ο σακχαρώδης διαβήτης

Περίπου 8-18% των δαπανών υγείας σε διάφορες χώρες απορροφά η αντιμετώπιση του διαβήτη. Τα παράλληλα νοσήματα που ακολουθούν εξαιτίας του διαβήτη προκαλούν πρόσθετη επιβάρυνση, κατά 3.000-10.000 ευρώ ανά ασθενή, ενώ η απώλεια παραγωγικότητας πλησιάζει το 26% του συνολικού κόστους, λόγω απουσιών από εργασία, ανεργίας λόγω χρόνιας αναπηρίας, πρόωρη θνησιμότητα.

Συνολικά, οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη καταγράφουν 2,6 φορές υψηλότερες δαπάνες υγείας σε σχέση με τα άτομα χωρίς τη νόσο, γι΄ αυτό χρειάζεται να δοθεί έμφαση στην πρόληψη και στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της νόσου διαγνωστικά και θεραπευτικά.

Την ίδια στιγμή όμως, στη χώρα μας, η μειωμένη χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη των ασθενών με διαβήτη, οδηγεί σε clawback μεγαλύτερο από 20%, με τάση ισχυρής αύξησης σε απαγορευτικά επίπεδα πάνω από 40% ως το τέλος του 2025, στις κατηγορίες αναλωσίμων, αντλιών ινσουλίνης και αναλωσίμων και συστημάτων καταγραφής γλυκόζης, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις του κλάδου να ζητούν αύξηση της χρηματοδότησης κατά τουλάχιστον 18 εκατ. ευρώ καθώς και επιπλέον 25 εκατ. ευρώ για την δυνατότητα χρήσης συστημάτων καταγραφής γλυκόζης και από ορισμένους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.

Ο ελλειματικός  προυπολογισμός, αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών της νόσου και τελικά επιβαρύνει δραματικά το κόστος της θεραπείας

Σύστημα καταμέτρησης γλυκόζης στο κινητό

Τα παραπάνω τόνισαν η Καθηγήτρια Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ, Διευθύντρια Εργαστηρίου Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας και Πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία (Ο.ΔΙ.Π.Υ.), κ. Δάφνη Καϊτελίδου και ο πρόεδρος του ΣΕΙΒ Δημήτρης Νίκας, με αφορμή την ολοκκλήρωση του Δημοσίου Διαλόγου για  την χρήση ιατροτεχνολογικών βοηθημάτων για την βελτίωση της ρύθμισης των ατόμων με διαβήτη που οργανώθηκε με πρωτοβουλία του ΣΕΙΒ σε συνεργασία με το Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης  Υπηρεσιών Υγείας του ΕΚΠΑ, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων.

Άξονες πολιτικής

Η κ. Καϊτελίδου, αναφερόμενη στο Δημόσιο Πολιτικό Διάλογο, τόνισε πως στόχος είναι η συνδιαμόρφωση μίας δέσμης ρεαλιστικών και βιώσιμων προτάσεων για τη βελτίωση της προσβασιμότητας των ασθενών στα σύγχρονα μοντέλα αποτελεσματικής διαχείρισης της νόσου.

Τα συμπεράσματα του διαλόγου, ανέδειξαν την αναγκαιότητα στόχευσης των πολιτικών υγείας σε δυο άξονες.

Στον 1ο άξονα:

• Αύξηση της χρηματοδότησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων για τον σακχαρώδη διαβήτη -λαμβάνοντας υπόψιν το συνολικό κόστος διαχείρισης του διαβήτη και των επιπλοκών του
• Συστηματική ανάπτυξη και βελτίωση των διαδικασιών Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας – ενδυνάμωση του Εθνικού Πλαισίου και εναρμόνιση του με το Νέο Ευρωπαϊκό Κανονισμό 2021/2282
• Μετεξέλιξη του υφιστάμενου μητρώου ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη σε Εθνικό Αρχείο Καταγραφής των Ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη, με τη συμπερίληψη κλινικών δεδομένων και αναλυτικών οικονομικών δεδομένων
• Διερεύνηση της δυνατότητας συμψηφισμού της αξίας προϊόντων και υπηρεσιών (δωρεάν συσκευών, υπηρεσιών εκπαίδευσης και υποστήριξης) – το clawback να λειτουργήσει ως κίνητρο προς την βιομηχανία για την ενίσχυση της κοινωνικής της συνεισφοράς

Στον 2ο  άξονα:

• Βελτίωση των υπηρεσιών στην κοινότητα, με την αναβάθμιση του ρόλου των διαβητολογικών κέντρων και της λειτουργίας διεπιστημονικής ομάδας (συμπεριλαμβανομένων των Ιατρών, νοσηλευτών, διατροφολόγων, ψυχολόγων, ποδολόγων κ.λπ.) και την αναβάθμιση του ρόλου Νοσηλευτή Διαβήτη για την αποτελεσματικότερη διαχείριση και εκπαίδευση των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη.

Ελλειμματικός προϋπολογισμός

Ο Πρόεδρος του ΣΕΙΒ κ. Δημήτρης Νίκας, αναφέρθηκε στο 1ο συμπέρασμα του Δημοσίου Διαλόγου, στο οποίο συμφώνησαν όλοι οι φορείς και σύμφωνα με οποίο «ο ελλειματικός  προυπολογισμός, αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών της νόσου και τελικά επιβαρύνει δραματικά το κόστος της θεραπείας». Εστιάζοντας στην ελλιπή χρηματοδότηση της Κατηγορίας Λ4 που αφορά τα υλικά του διαβήτη υπογράμμισε τους περιορισμούς πρόσβασης των ασθενών σε σύγχρονες τεχνολογίες που επιτρέπουν την καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης και την βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Τόνισε ότι και στις τρεις υποκατηγορίες* Λ4α (Αναλώσιμα Συμβατικής Τεχνολογίας), Λ4γ (Αντλία Ινσουλίνης και Αναλώσιμα) και Λ4δ (Συστήματα Καταγραφής Γλυκόζης)  που παρουσιάζουν από τον 1ο  μήνα εκκαθάρισης, clawback μεγαλύτερο από 20%, με τάση ισχυρής αύξησης σε απαγορευτικά επίπεδα πάνω από 40% ως το τέλος του 2025. Ο ΣΕΙΒ προτείνει αύξηση του προϋπολογισμού 2025 του διαβήτη στην κατηγορία Λ4 κατά τουλάχιστον 18 εκ. ευρώ, με κατανομή  5 εκ. ευρώ στην υποκατηγορία Λ4α, 6 εκ. ευρώ στην Λ4γ και 7 εκ. ευρώ στην Λ4δ, ενώ στις προτάσεις του Συνδέσμου περιλαμβάνεται και η δημιουργία μίας νέας κατηγορίας Λ4ε με προυπολογισμό 25 εκ. ευρώ, για την αποζημίωση Συστημάτων Καταγραφής Γλυκόζης σε επιλεγμένες  ομάδες Ατόμων με Διαβήτη Τύπου 2.

Κλείνοντας, ο Πρόεδρος του ΣΕΙΒ, τόνισε για ακόμα μια φορά το πάγιο αίτημά για την αντικατάσταση του μηχανισμού του clawback με ένα σύστημα αποζημίωσης βασισμένο στην αποτελεσματικότητα της θεραπείας και  την αφαίρεση επενδυτικών δαπανών – όπως ισχύει και στα φάρμακα- από το ποσό του clawback.

Εκπαίδευση στην τεχνολογία

H Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας Βασιλική Βασιλείου, ανέφερε ότι  «Η συνεχώς αυξανόμενη ενσωμάτωση της χρήσης προϊόντων νέας τεχνολογίας στη θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, αναδεικνύει τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητά τους, βάσει δεδομένων κλινικών μελετών αλλά και από την εμπειρία χρήσης τους στην καθημερινή κλινική πράξη». Σημείωσε την ανάγκη εκπαίδευσης ασθενών και επαγγελματιών υγείας στη χρήση τους, ιδίως για την απομακρυσμένη παρακολούθηση, δικτύωση των διεπιστημονικών ομάδων και ανάπτυξη υπηρεσιών τηλε-συμβουλευτικής. «Ήδη η διεύρυνση της αποζημίωσης σύγχρονων συστημάτων συνεχούς καταγραφής σακχάρου και συνεχούς έγχυσης ινσουλίνης σε ασθενείς με ΣΔ1 και εγκύους με ΣΔ, εξασφαλίζει την καλύτερη προσβασιμότητα και αξιοποίησή τους», τόνισε και εκτίμησε ότι η συνεργασία ιατρικής κοινότητας – πολιτείας για πρόσβαση σε αξιόπιστα προϊόντα μέσω αξιολόγησης και προσδιορισμού ενδείξεων αποζημίωσής, θα συμβάλει στην καλύτερη σχέση κόστους – οφέλους.

Οι ασθενείς

Από πλευράς ασθενών, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Συλλόγων  Ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη (Π.Ο.Σ.Σ.Α.Σ.ΔΙΑ.) Χρήστος Δαραμήλας, σημείωσε πως για τη διαχείριση του Διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 είναι αναγκαία η πρόσβαση, τόσο στα νέα φάρμακα, όσο και στα νέα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, καθώς «με τη χρήση των νέων τεχνολογιών θα επιτευχθεί ποιοτική διαβίωση χωρίς επιπλοκές». Επίσης, ανέφερε ότι βάσει των δεδομένων της ΗΔΙΚΑ για το πλήθος των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη στη χώρα μας το 2024, μόνο ως πενιχρές μπορούν να χαρακτηρίσουν τις αυξήσεις στον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ για το διαβήτη τα τελευταία χρόνια, δεν υποστηρίζουν τους ασθενείς, τη στιγμή που μόνο 90.000 πάσχοντες λαμβάνουν τα απαραίτητα ιατροτεχνολογικά προϊόντα με συνταγή.

Ζήτηση τήρηση της δέσμευσης του υπουργού Υγείας, με διάθεση των 37 εκατ. ευρώ που περισσεύουν από τον ετήσιο προϋπολογισμό του Υπουργείου για το 2025, εξαιτίας των διαπραγματεύσεων των ιατροτεχνολογικών προϊόντων του Ε.Κ.Π.Υ. και να μετακινηθούν στην κατηγορία Λ4, με μια Υπουργική Απόφαση, χωρίς οποιαδήποτε άλλη «διαχείριση».