Είναι Κυριακή – το Σαββατοκύριακο τελειώνει και αντί να απολαύσετε τις τελευταίες ώρες ελεύθερου χρόνου, αρχίζει να σχηματίζεται ένας γνώριμος κόμπος στον λαιμό σας.
Σκέψεις για αναπάντητα email, τηλεφωνήματα και υποχρεώσεις εισβάλλουν στο μυαλό σας, σκοτεινιάζοντας την ημέρα.
Αυτό το αίσθημα που ίσως έχετε βιώσει έχει ένα όνομα: «Sunday Scaries» (ο φόβος της Κυριακής).
Φοβού την Κυριακή
Αν και μπορεί να ακούγεται σαν μια φράση χωρίς σημασία, η επιστήμη δείχνει ότι είναι κάτι πιο διαδεδομένο και σοβαρό από ό,τι νομίζετε.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου (AASM), σχεδόν το 80% των ενηλίκων στις ΗΠΑ δηλώνουν ότι έχουν δυσκολία να κοιμηθούν τις Κυριακές σε σύγκριση με τις άλλες νύχτες.
Στη Βρετανία, μια κυβερνητική έρευνα διαπίστωσε ότι το 67% των ενηλίκων βιώνει τακτικά άγχος την Κυριακή πριν από την έναρξη της εβδομάδας εργασίας, με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται στο 74% μεταξύ των 18-24 ετών.
«Το εργασιακό άγχος, η έλλειψη ύπνου και οι ατελείωτες λίστες υποχρεώσεων» ήταν οι πιο συνηθισμένοι παράγοντες που το προκαλούσαν, σύμφωνα με την AASN.
Και οι συνέπειες δεν είναι μόνο ψυχολογικές.
Μια μελέτη του 2025 σε ηλικιωμένους ενήλικες διαπίστωσε ότι το άγχος της Δευτέρας οδηγούσε σε 23% υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης – της κύριας ορμόνης του στρες του σώματος – που διατηρούνταν για δύο μήνες.
Αν δεν αντιμετωπιστεί, αυτό μπορεί να επιδεινώσει την ψυχική υγεία, να διαταράξει τον ύπνο και ακόμη και να επηρεάσει την καρδιαγγειακή υγεία.
Δεν αφορά μόνο τους ανθρώπους που μισούν τη δουλειά τους
«Το Sunday Blues είναι μια αρκετά ατομική εμπειρία», δήλωσε η Ilke Inceoglu, καθηγήτρια οργανωτικής συμπεριφοράς και διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού στο University of Exeter Business School, η οποία έχει ηγηθεί ενός έργου σχετικά με το φαινόμενο.
«Για μερικούς ανθρώπους, είναι απλώς ένα ενοχλητικό συναίσθημα στο πίσω μέρος του μυαλού τους τις Κυριακές. Αλλά για άλλους, έχει πραγματικά μεγάλο αντίκτυπο. Νιώθουν άγχος, φόβο και δεν είναι διαθέσιμοι να συμμετάσχουν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα με τους φίλους ή την οικογένειά τους τα βράδια της Κυριακής. Μπορεί επίσης να επηρεάσει τον ύπνο τους», δήλωσε στο Euronews Health.
Η έρευνά της αμφισβητεί ορισμένες από τις παραδοχές που μπορεί να έχουμε σχετικά με το άγχος της Κυριακής. «Δεν σχετίζεται μόνο με την ικανοποίηση από την εργασία», είπε.
«Φυσικά, αν δεν σας αρέσει η δουλειά σας, ναι, δεν ανυπομονείτε να επιστρέψετε τη Δευτέρα, οπότε αυτή είναι η μία ομάδα. Αλλά υπάρχει και μια ομάδα ανθρώπων που αγαπούν πραγματικά τη δουλειά τους και είναι παθιασμένοι με αυτήν, και εξακολουθούν να βιώνουν το Sunday Night Blues ή το Sunday Night Scaries».
Η ομάδα της διεξήγαγε έρευνα σε σχεδόν 600 άτομα και πραγματοποίησε σε βάθος συνεντεύξεις με 33 υπαλλήλους για να κατανοήσει το «Sunday Night Blues».
Τα ευρήματα έδειξαν ότι το 79% των ατόμων ανέφεραν ότι βιώνουν αυτό το συναίσθημα ή το έχουν βιώσει στο παρελθόν.
Πιο συγκεκριμένα, το 37,3% δήλωσε ότι επηρεάζεται επί του παρόντος, ενώ ένα άλλο 42% το είχε βιώσει στο παρελθόν.
Είναι ενδιαφέρον ότι δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των φύλων όσον αφορά την επικράτηση, αλλά οι νεότεροι άνθρωποι ήταν πολύ πιο πιθανό να αναφέρουν άγχος της Κυριακής βράδυ.
«Διαπιστώσαμε ότι υπήρχε σχέση με την ηλικία», πρόσθεσε η Inceoglu.
«Όσο μεγαλύτερος είσαι, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να βιώσεις το Sunday Night Blues. Φαίνεται ότι όταν έχεις περάσει από διαφορετικά στάδια της καριέρας σου, απλά έχεις έναν διαφορετικό τρόπο να βλέπεις τη δουλειά».
Αντιμετωπίζοντας τους φόβους
Ενώ ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να χρειάζονται επαγγελματική βοήθεια αν το άγχος της Κυριακής είναι σοβαρό ή επίμονο, οι ειδικοί προτείνουν πρακτικούς τρόπους για να μετριάσουν τον αντίκτυπό του.
Η Inceoglu συνιστά να προστατεύουμε τις Κυριακές σχεδιάζοντας κάτι.
«Η Κυριακή το βράδυ μπορεί να είναι μια βραδιά κινηματογράφου με φίλους. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις, για παράδειγμα, ότι η άσκηση, η κοινωνική αλληλεπίδραση, τα χόμπι – όλα αυτά τα πράγματα είναι καλά για εσάς και για τη διαχείριση του άγχους», είπε.
Οι διευθυντές και οι μάνατζερ μπορεί επίσης να φέρουν κάποια ευθύνη για την βελτίωση της κατάστασης.
«Οι διευθυντές μπορούν να βοηθήσουν μη στέλνοντας email το Σαββατοκύριακο ή επανεξετάζοντας τις συναντήσεις της Δευτέρας πρωί. Ορισμένες καινοτόμες οργανώσεις ρωτούν: χρειαζόμαστε πραγματικά αυτές τις συναντήσεις το πρωί της Δευτέρας; Γιατί να μην τις μεταφέρουμε στην Τρίτη και να δώσουμε στους ανθρώπους χρόνο να ξεκινήσουν την εβδομάδα με ηρεμία;»
Η Δρ Audrey Tang, πιστοποιημένη ψυχολόγος της BPS, εν τω μεταξύ, τονίζει τις μικρές, διαχειρίσιμες αλλαγές.
Όταν η Κυριακάτικη αγωνία ξεπερνά τα όρια
Για τους περισσότερους, η Κυριακάτικη αγωνία είναι ένα δυσάρεστο αλλά διαχειρίσιμο μέρος της επαγγελματικής ζωής.
Για άλλους όμως, μπορεί να είναι τόσο σοβαρή ώστε να επηρεάζει σημαντικές αποφάσεις.
Μια έρευνα της Resume.io σε 1.000 Αμερικανούς διαπίστωσε ότι το 20% των ερωτηθέντων της Gen Z είχε πράγματι παραιτηθεί από τη δουλειά του λόγω του Κυριακάτικου φόβου, ενώ σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι το είχαν σκεφτεί.
Αυτό το στατιστικό στοιχείο μπορεί να ακούγεται ακραίο, αλλά αντικατοπτρίζει πόσο βαθιά μπορεί να επηρεάσει τη ζωή μας το άγχος της προσδοκίας. Για μερικούς, υποδηλώνει μια υποκείμενη δυσαρέσκεια με την εργασία που πρέπει να αντιμετωπιστεί, για άλλους, είναι ένα σημάδι μη ρεαλιστικών προσδοκιών από τον εαυτό τους ή μη βιώσιμου φόρτου εργασίας.
Τελικά, τα Sunday Scaries μπορεί να μην εξαφανιστούν ποτέ εντελώς.
Ωστόσο, το να το αντιλαμβανόμαστε ως κάτι περισσότερο από μια «ανόητη» ή «χαριτωμένη» φράση – ένα μείγμα ψυχολογίας, βιολογίας και κουλτούρας στο χώρο εργασίας – μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή του.
Όπως λέει ο Inceoglu:
«Μπορεί να είναι μια ένδειξη του ότι δεν είστε ευχαριστημένοι με τη δουλειά σας, αλλά μπορεί επίσης να είναι μία ένδειξη του ότι έχετε πολύ υψηλές προσδοκίες από τον εαυτό σας σχετικά με αυτό που κάνετε στη δουλειά. Και μπορεί επίσης να είναι μια ευκαιρία να σκεφτείτε να μιλήσετε με τον προϊστάμενό σας και να συζητήσετε για την ιεράρχηση του φόρτου εργασίας».
Και ίσως, στο τέλος, να ανακτήσουμε τις Κυριακές μας.
